AnalizaFinansowaTeoriaPrakty!1

Kierunki i sposoby analizy wyników finansowych

Prawidłowo zorganizowana analiza kosztów powinna być nastawiona głównie na użytek wewnętrzny i zaspokajać potrzeby nie tylko zarządu przedsiębiorstwa, lecz również różnych komórek organizacyjnych. Ustalenie wysokości nakładów poszczególnych faz, działań i ich wielokierunkowa ocena może być bowiem podstawą do ujawnienia rezerw, podniesienia efektywności gospodarowania i poprawy pozycji konkurencyjnej. Analiza kosztów i zagadnienie ich obniżenia nie mogą bowiem być - jak często się uważa - wyłączną domeną zarządu przedsiębiorstwa, służb ekonomicznych lub głównego księgowego. Powinny one w równej mierze znaleźć się w polu zainteresowań pracowników pionu technicznego przygotowania produkcji i poszczególnych wydziałów produkcyjnych.

Skuteczne prowadzenie analizy kosztów znacznie ułatwia system informacji o kosztach, a zwłaszcza odpowiedni rachunek kosztów. System ten powinien zawierać:

1)    zestaw danych o kosztach - odpowiednio zróżnicowany i dostosowany nie tylko do ustalania wyniku finansowego (ujęcie ex post), ale przede wszystkim do podejmowania decyzji na wszystkich poziomach zarządzania i przez samych wykonawców (ujęcie ex antę),

2)    dane te, bez względu na szczebel zarządzania, powinny być jak najszybciej (od momentu ich powstania) przekazane właściwym adresatom, gdyż każde opóźnienie nie tylko zmniejsza ich wartość poznawczą, ale też ogranicza możliwość wykorzystania pojawiających się szans i zwiększa ewentualne straty.

Znaczenie kosztów w kształtowaniu wyników finansowych przedsiębiorstwa powoduje, że są one przedmiotem różnorodnych analiz. Analizy te można sklasyfikować w oparciu o wiele różnych kryteriów. Do najbardziej znaczących można zaliczyć: zakresy przedmiotowy i czasowy oraz podmiot dokonujący analizy.

Z punktu widzenia zakresu objętego badaniem wyróżnia się analizę pełną (całościową) lub też analizę fragmentaryczną (odcinkową). Pierwsza z analiz obejmuje swoim zasięgiem całość kosztów danej jednostki gospodarczej lub jeszcze szerzej - całość kosztów w łańcuchu tworzenia wartości z uwzględnieniem pozostałych kosztów działalności operacyjnej i działalności finansowej. W odróżnieniu od analizy całościowej celem analizy fragmentarycznej jest zbadanie określonych grup kosztów, np. kosztów zakupu materiałów, bezpośrednich kosztów produkcji, kosztów osobowych itd.

211