Kierunki i sposoby analizy wyników finansowych
6.3. Analiza kosztów działalności gospodarczej
O ile wzrost przychodów był powodem wzrostu wyniku finansowego, to w wypadku kosztów sytuacja jest zupełnie odwrotna. Wzrost kosztów przyczynia się do obniżenia zysku, natomiast ich spadek do zwiększenia zysku.
Koszty i straty, na zasadzie przeciwieństwa do przychodów i zysków, definiowane sąjako uprawdopodobnione zmniejszenie się w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób, niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.88
Koszty w przedsiębiorstwie spełniają ważną rolę ze względu na to, że są:
1) Nośnikiem wielu informacji ekonomicznych, niezbędnych do podejmowania decyzji w zarządzaniu i kierowaniu działalnością go-spodarczą przeds i ęb i o rstw.
2) Jednym z dwóch podstawowych czynników (oprócz dochodów ze sprzedaży) współokreślających wielkość wyniku (zysku, straty).
3) Elementem składowym wielu syntetycznych wskaźników ekonomicznych (np. rentowności), a oceniane oddzielnie stanowią samodzielny, ważny miernik wyników pracy przedsiębiorstwa, ponieważ:
- znajduje w nich uogólniony wyraz cała działalność gospodarcza przedsiębiorstwa, a więc efekty pracy na wszystkich odcinkach łańcucha tworzenia wartości,
wielkość ich obniżki odzwierciedla stopień oszczędności pracy i poprawę efektywności gospodarowania osiągniętej w interesie właścicieli i wszystkich podmiotów znajdujących się w otoczeniu, zbyt wysoki ich poziom świadczy o występowaniu w przedsiębiorstwie niegospodarności, co może być powodem ograniczonych możliwości wzrostu bogactwa właścicieli,
- obniżka kosztów stanowi nadal jedno z najważniejszych wymagań stawianych przed przedsiębiorstwem, zwłaszcza znajdujących się w fazie dojrzałości.
Analiza kosztów działalności gospodarczej jest integralną częścią analizy finansowej, jednak powiązanie kosztów z wielkością zaangażo-
ss Por. art. 3 pkl 31 znowelizowanej ustawy o rachunkowości, op.cil.
209