167

Analiza kosztów działalności przedsiębiorstwa 169

Tab. 6.11

Wyrób	Rok ubiegły			Rok bieżąc\'
	Ilość wyrobów (szt.)	Zużycie materiału (kg/szt.)	Cena materiału (zł/kg)	Ilość wyrobów (szt.)	Zużycie materiału (kg/szt.)	Cena materiału (zł/kg)
A	5000	3	20	2000	2,5	25
B	3000	5	30	5000	4	28
Q	4000	6	25	5000	6,5	40
D	-	-	-	3000	3	40

Na podstawie podanych informacji należy obliczyć odchylenie bezwzględne kosztów materiałów bezpośrednich oraz ustalić wpływ czynników, tj. ilości sprzedaży, struktury sprzedaży, zużycia jednostkowego materiałów i ceny materiałów na powstałe odchylenie.

Rozwiązanie

Przyjmując oznaczenia, podobne jak w poprzednim przykładzie, tj. q - ilość sprzedanych produktów, n - jednostkowe zużycie materiału, c - cena materiału, na wstępie obliczamy iloczyny pomocnicze, ułatwiające zastosowanie metody kolejnych podstawień. Iloczyny te zestawiono w tabeli 6.12.

Tab. 6.12

(w zł)

Wyrób	<?()//) Co	(]\ ^n() A)	Q\ ni c0	Q\^n\ Ci
A	300 000	120 000	100 000	125 000
B	450 000	750 000	600 000	560 000
C	600 000	750 000	812 500	975 000
D*	-	360 000	360 000	360 000
Razem	1 350 000	1 980 000	1 872 500	2 020 000

*Do obliczeń przyjęto normy zużycia materiału i ceny materiału z 1998 roku.

W pierwszej kolejności obliczamy odchylenie bezwzględne kosztów materiałów bezpośrednich (AKmb):

AKmb = E ć/i 771 C| - L q₀n₀ Co = 2 020 000 - 1 350 000 = 670 000

W badanym przedsiębiorstwie koszty materiałów bezpośrednich w roku bieżącym wzrosły w stosunku do roku poprzedniego o 670 000 zł.