AnalizaFinansowaTeoriaPrakty 7

Metody i kierunki przyczynowej analizy rentowności

ników Du Pont System of Financial Control, Pyramid Structure ofRa-tios czy też ZVEI - Kennzahlensystem. W zależności więc od rodzaju wskaźnika przyjętego za przedmiot oceny i kryteriów jego dezagregacji dostosowanych do potrzeb zarządzania przedsiębiorstwem, w teorii i w praktyce powstało i stosowanych jest wiele odmian systemu wskaźników. Na uwagę w tej grupie wskaźników zasługują zwłaszcza piramidy wskaźników rentowności kapitału całkowitego, rentowności kapitału własnego. Nadają się one zarówno do analiz perspektywicznych, jak i ustalenia oraz oceny wielkości prognozowanych. Modele te ilustrują związki zachodzące pomiędzy wynikami i kapitałami.

W przyczynowej analizie rentowności kapitału całkowitego szczególna rola przypada:

1)    wskaźnikowi rentowności sprzedaży,

2)    wskaźnikowi obrotowości kapitału.

Ocena wzajemnego powiązania wymienionych wielkości wskazuje na istnienie współzależności pomiędzy wskaźnikami rentowności kapitału a wskaźnikami rentowności sprzedaży oraz obrotowości kapitału. Przedstawioną zależność można przedstawić w formie równań, w których wskaźnik rentowności kapitału całkowitego równa się iloczynowi wskaźnika rentowności obrotu sprzedaży i wskaźnika obrotowości kapitału (dane do obliczeń: zysk netto 1 500, odsetki odpowiednio skorygowane o stopę podatku dochodowego 500, kapitał całkowity, jako suma kapitału własnego oraz kapitału obcego długo- i krótkoterminowego oprocentowanego 20 000, kapitał własny 10 000, aktywa 25 000, przychody ogółem 40 000):

zysk netto i odsetki X (1	T) zysk netto + odsetki X (1	T)	przychody ogółem
kapitał całkowity	przychody ogółem		kapitał całkowity
2 000	2 000		40 000
20 000	40 000		20 000
0,1	= 0,05	X	2
0,1	= 0.1

Z przedstawionego równania wynika, że wyższą rentowność kapitału całkowitego można osiągnąć nie tylko przez wzrost wskaźnika rentowności sprzedaży, tj. większą zyskowność sprzedaży, ale także przez przyspieszenie obrotu kapitału całkowitego. W praktyce przedsiębiorstwa mogą przyjmować różne strategie prowadzące do poprawy rentowności zainwestowanego kapitału, np. „mniejszy zysk a większy ob-

257