AnalizaFinansowaTeoriaPrakty(9

Metody i kierunki przyczynowej analizy rentowności

Wysokie wartości tego wskaźnika uzyskiwane są wówczas, gdy spółka osiąga duże zyski, a jej majątek jest dobrze wykorzystywany. Niskie wartości wskaźnika informują o odwrotnej sytuacji, tj. małych zyskach i niskim stopniu wykorzystania majątku. Poziom tego wskaźnika należy jednak rozpatrywać w szerszym kontekście. Istotnymi elementami oceny są perspektywy rozwoju sektora oraz wielkość samego przedsiębiorstwa. Jeżeli rozwój sektora stwarza szanse na wzrost zysku i spółka jest duża, to wartości tego wskaźnika stanowią ważną podstawą dla podejmowania decyzji odnośnie kierunków inwestowania.

Wskaźnikiem o szerszym polu recepcji w porównaniu do przedstawionego jest wskaźnik q Tobina. Stanowi on relację wartości rynkowej zadłużenia i kapitału własnego przedsiębiorstwa do bieżących kosztów odtworzenia majątku (aktywów), a więc:

_    rynkowa wartość aktywów

szacunkowy koszt odtworzenia aktywów

Bardziej ogólna postać tego wskaźnika wyraża się w tym, że w liczniku jak i w mianowniku przedmiotem badań pozostaje cały majątek wyrażony w wartości rynkowej bądź według szacunkowego, a nic historycznego kosztu odtworzenia. Komitet Standardów Rachunkowości Finansowej (FASB) zaleca bowiem uwzględnienie skutków inflacji.

Twórca tego wskaźnika J. Tobin twierdził, że przedsiębiorstwa chętnie inwestują, gdy wskaźnik jest większy od 1, tj. gdy rynkowa wartość aktywów jest większa od kosztu ich odtworzenia, natomiast gdy wskaźnik jest mniejszy od 1 dynamika inwestycji maleje, ponieważ rynkowa wartość majątku jest mniejsza od kosztu jego odtworzenia. Duża wartość wskaźnika zazwyczaj oznacza duże możliwości wzrostu przedsiębiorstwa, co występuje wyraźnie w podmiotach mających silną pozycję konkurencyjną w sektorze. W wypadku gdy wskaźnik q przyjmuje niskie wartości, istnieje duże prawdopodobieństwo przejęcia przedsiębiorstwa. Taka sytuacja jest też charakterystyczna dla podmiotów funkcjonujących w warunkach silnej konkurencji lub też na kurczących się rynkach.

Przedstawione zagadnienia ilustrują obliczenia dla Spółki Akcyjnej „Alfa”, dokonane w oparciu o dane wyjściowe zamieszczone w tabeli 27.

289