AnalizaFinansowaTeoriaPrakty 8

Teoria i praktyku analizy finansowej w przedsiębiorstwie

rót”, „większy zysk a mniejszy obrót” lub równocześnie „większy zysk i większy obrót”. Jak więc wynika z przedstawionych ustaleń nie zawsze muszą być maksymalizowane oba czynniki.

Zatem przedsiębiorstwo, np. realizując sprzedaż za gotówkę, może udzielić korzystnego opustu klientowi zwiększając jego zadowolenie, lojalność wobec naszej firmy i poprawiając stopę zwrotu zainwestowanego kapitału obecnie i w przyszłości. Wymaga to tylko odpowiedniego skalkulowania korzyści wynikającej z zapłaty gotówkowej, a tym samym z przyspieszonego upłynniania kapitału pozostającego w zapasach oraz wysokości opustów, które w konsekwencji mogą zmniejszyć rentowność sprzedaży. W sumie może też okazać się korzystna odwrotna sytuacja. Wydłużenie terminu zapłaty odbiorcom spowoduje spowolnienie obrotowości kapitałów, ale może też być źródłem przyrostu rentowności sprzedaży. Wówczas bowiem odbiorca nie uzyska opustu za płatność gotówką. Strategia „mniejszy zysk i mniejszy obrót” z pewnością będzie powodowała w każdym wypadku pogorszenie rentowności zainwestowanych kapitałów.

Przedstawiona zależność przyczynowo-skutkowa stanowi pierwszy etap dczagregacji. W kolejnych etapach przedmiotem badań są z jednej strony rentowność sprzedaży, a z drugiej obrotowość kapitału całkowitego. Jeden z możliwych wariantów przyczynowej analizy rentowności sprzedaży przedstawiono na schemacie 17. Jak wynika z przedstawionych dezagregacji, w pierwszej kolejności przedmiotem badania są osiągnięte wielkości wyniku finansowego i przychodów. Dalej uwaga została skoncentrowana na wyniku na sprzedaży, którego wielkość oceniana jest zarówno z tytułu zmian przychodów ze sprzedaży produktów, jak i kosztów własnych sprzedaży. Te ostatnie sklasyfikowane zostały według ich związku z wielkością sprzedaży. Przedmiotem badań są więc koszty zmienne materiałów, wynagrodzeń oraz koszty stałe.

Jak już przedstawiono, jest to jeden z wariantów analizy wskaźnika rentowności sprzedaży, który nie wyczerpuje możliwości w tym zakresie. Dlatego w rachubę wchodzi indywidualne podejście do przyczynowej analizy rentowności sprzedaży i wykreowanie własnego systemu wskaźników, np. według zasad przedstawionych w analizie wyniku finansowego.

W ocenie obrotowości kapitału całkowitego zasadne jest wykorzystanie jego składowych (schemat 18). Kapitał całkowity można rozpa-

258