CCF20090512044

Wlokła się do domu z pośpiechem, resztką sił. Trzeba się zamknąć na klucz, usiąść i pomyśleć. Iść do prokuratora Cwiet-kowa? Nie. Do adwokata? Nie.

Wyjąwszy z kieszeni list i rzuciwszy go na stół, rozebrała się i usiadła przy oknie. Ściemniało się i w przejrzystym mroku za oknem już się zapalały światła. Wiosna idzie... jak późno już się ściemnia. Trzeba coś postanowić, trzeba pomyśleć... ale Sofia Pie-trowna siedziała przy oknie i nie myślała o niczym.

Oficer śledczy Jerszow bił mnie...

Kola po dawnemu pisze d z pętelką do góry. Zawsze tak pisał, chociaż, kiedy był jeszcze mały, Sofia Pietrowna uczyła go pisać zawsze pętelką w dół. Sama go uczyła pisać. W skośną linię.

Ściemniło się zupełnie. Sofia Pietrowna wstała, żeby zapalić światło, ale w żaden sposób nie mogła znaleźć kontaktu. Gdzie w tym pokoju kontakt? Macała po ścianach, potykając się o zestawione do sprzątania meble. Znalazła. I zobaczyła od razu list. Pomięty i zgnieciony, kurczył się na stole.

Sofia Pietrowna wyjęła z szuflady zapałki. Pstryknęła zapałką i podpaliła rożek listu. Płonął, z wolna podkurczając jeden róg, zwijając się w trąbkę. Zwinął się całkiem i sparzył ją w palce.

Sofia Pietrowna rzuciła ogień na podłogę i rozdeptała nogą.

listopad 1939—luty 1940

PRZYPISY TŁUMACZA

Sir. 9 W oryginale Timoficjew jest właściwie partorgicni, czyli organizatorem partyjnym, prowadzącym komórkę partyjną najniższego szczebla, nie stanowiącą jeszcze tzw. podstawowej organizacji partyjnej, którą kieruje sekretarz. W przekładzie trzymamy się jednak określeń, używanych na co dzień w pol-szczyźnie krajowej, jak „sekretarz Partii”, „rada zakładowa”, „komitet blokowy” ild. Oznaczają one instytucje zbliżone do wymienionych w oryginale, chociaż nic całkiem identyczne.

Wydziałem specjalnym nazywano w zakładach pracy specjalną komórkę kontroli partyjnej, politycznej i policyjnej.

Sir. 10. Akcja utworu rozpoczyna się w pierwszych miesiącach 1933 r. Hitler objął władzę 30 stycznia, pożar Reichstagu miał miejsce 27 lutego, prześladowania lewicy w Niemczech rozpętały się w pierwszej połowie marca 1933 r.

Sir. II. Łrncst Tluilmann (ur. 1866, sekretarz Komunistycznej Partii Niemiec, został aresztowany wkrótce po pożarze Reichstagu. 21 marca 1933 r. moskiewska „Prawda” podała wiadomość o jego straceniu, opartą na krążących w Berlinie pogłoskach; w rzeczywistości zginął w 1944 r. w obozie Buchenwald.

MOPR (Międzynarodowa Organizacja Pomocy Rewolucjonistom) był najpopularniejszą z masowych organizacji Kominternu.

Sir. 14. Postawa, którą przybiera Sofia Pietrowna w obliczu wizytujących dostojników partyjnych, obowiązywała uczennicę wobec nauczycielki w carskich szkołach dla panien, jako gest szacunku i posłuszeństwa.

Sir. 15. Mieszkania w Leningradzie miewały często podwójne drzwi wejściowe, z których zewnętrzne zaopatrzone były, dla większego bezpieczeństwa, w mocny hak lub antabę, które na noc zakładano od środka.

Sir. 19. Autorami tych dwóch powieści, bardzo popularnych wtedy w ZSRR, są MichacI Arlcn i Jack London.

8 marca: Dzień Kobiet. Obchodzony jest (podobnie jak Dzień Górnika, Dzień Dziecka ilp.) w miejscu zatrudnienia, nie jest jednak dniem wolnym od pracy.

Sir. 21. Budowane od 1928 r. IJralskic Zakłady Budowy Maszyn (w skrócie IJrałmasz) rozpoczęły produkcję w 1933 r.

Sir. 22. Olbrzymi dom towarowy spółdzielni gwardzistów, zbudowany w Petersburgu w 1908—1910 r., spełnia swą funkcję do dziś jako tzw. Leningradzki U ni we r mag.

Najpopularniejszy tygodnik rosyjski „Niwa” wychodził w Petersburgu w latach 1869—1918.

Za zgubienie legitymacji komsomolskiej lub partyjnej grozi poważna kara.

larnością

panienkę

9—1943

- •

nie dzie-tjące od-takie dc kobiece

;ządząc) m Stali-

in to, 7\

. Wyroł

się zało , w paź ni rewo loskwy

liają d( utrzan hźe pa kalosze ież tak

ii eszcz

#

jwskaj

iedzib

yjskic

symb<

ićjasni

czncg

)rwar

ochó\

rwon,

postoju tła Rosja

91