CCF20100206068

Cytologia i Histologiu

Najprawdopodobniej młodsza filo- i ontogenetycznie tkanka kostna (gr. osteon znaczy tyle co kość) pojawia się u ryb kostnoszkieletowych. Powstaje zawsze jako szkielet definitywny (ostateczny), głównie w drodze kostnienia na podłożu chrzęstnym (po prostu kostnieje chrząstka szklista) lub, w mniejszym stopniu, na podłożu łącznotkankowym (bezpośrednio z tkanki łącznej właściwej, inaczej mówiąc jest to kostnienie na podłożu mezenchymatycznym). Proces kostnienia kończy się u człowieka ok. 21-go roku życia (u dziewcząt nieco wcześniej). W odróżnieniu od chrząstki kość jest bogato unaczyniona i unerwiona. Wbrew powszechnemu mniemaniu jest tkań-ką aktywną metabolicznie i ulega nieustannym procesom przebudowy. Stanowi także czynny zbiornik zapasowy jonów, głównie wapniowych.

Ryc. 41. Schemat budowy kości blaszkowatej (A — budowa zewnętrzna z częściowym przekrojem podłużnym, B — powiększenie fragmentu kości heleczkowatej. C — powiększenie fragmentu kości zbitej, D — powiększenie jamek kostnych; la — istota gąbczasta, Ib — chrząstka szklista. 2a — trzon kości, 2b — istota zbita, 2c —jurna szpikowa. 3 — beleczka kostna, 4 — blaszki kostne. 5 — istota między terytorialna, 6 — kanały Haversa, 7 — jamka kostna).

Istota międzykomórkowa kości zbudowana jest przede wszystkim z osseomukoidu zawiera-jącego kwas chondroitynosiarkowy i śluzowiclocukrowce. W osseomukoidzie^anurzone są liczne włókna kolagenowe, tutaj zwane osseinowymi (stąd w szkole podstawowej mówi się o białku kości — osseinie, nadającej kości elastyczność). Substancja międzykomórkowa ulega silnemu wysy-ceniu solami mineralnymi, głównie wapnia, w' mniejszym stopniu fosforanem magnezu i innymi. Do 66% masy kości mogą stanowić związki mineralne, w związku z czym, jest ona twarda, wytrzymała na duże obciążenia mechaniczne (w końcu tworzy' przecież tw'ardy szkielet wewnętrzny, na którym „rozpięte"' są mięśnie). Z wiekiem ilość elementów organicznych maleje na rzecz nieorganicznych, przez co kości stają się kruche (każdy staje się w'ięc tzw. wapniakiem). Pod względem

72