Cytologia i Histologia
B) tkanką chrzęstną — nazywamy jc ehrząstkozrostami. Przykładami mogą być: ciemiączka w czaszkach płodów i noworodków, chrząstki nasadowe u młodych ludzi oraz połączenia żeber z mostkiem i spojenie łonowe (por. Ryc. 80);
C) tkanką kostną — nazywamy je kościozrostami. Zwykle powstają one z wiekiem jako wynik kostnienia części wi^zo- i chrząstkozrostów;
2. Elementy powinny zmieniać ułożenie względem siebie powstają połączenia ruchome — stawy (por Ryc. 80—82).
UWAGA: Jeśli staw budują dwie kości nazywamy go prostym, jeśli więcej — złożonym.
STAWJEST MIEJSCEM, GDZIE STYKAJĄCE SIĘ POWIERZCHNIE ŚLIZGAJĄ SIĘ WZGLĘDEM SIEBIE
Należy więc założyć, że będzie tu zachodziła potrzeba minimalizowania zjawiska tarcia (tak
jak w łożyskach wielu maszyn). Aby staw mógł prawidłowo pracować powinien posiadać:
1. Odpowiednie powierzchnie stawowe odporne ne ścieranie. Dlatego te partie kości pokryte są chrząstką szklistą (por. ROZDZ: 4.2.2);
2. Niewielką przestrzeń pomiędzy kośćmi —jamę stawową, w której elementy mogą się przesuwać. Jama ta musi być wypełniona ..biologicznym środkiem smarnym” — mazią stawową. Ta ostatnia zawiera wiec bardzo dużo tłuszczowców;
3. Osłonę, która zapobiega wydostawaniu się mazi stawowej i wnikaniu zanieczyszczeń. Jest nią torebka stawowa, spełniająca funkcje ochronne i jednocześnie wydzielająca maź stawowy (za tę ostatnią funkcję odpowiedzialna jest tzw. wrewrnętrzna błona maziowa torebki).
Ryc. 81. Schemat budowy zewnętrznej stawu biodrowego (A) oraz wewnętrznej (B) (I — panewka stawowa, 2 — głowa kości, 3 — torebka stawowa, 4 — powięź ścięgnista; strzałka wskazuje przestrzeń jamy stawowej).
Ponadto w stawach mogą występować elementy pomocnicze. Do najważniejszych należ)' zaliczyć tzw. krążki stawowe zbudowane z tkanki łącznej włóknistej. Przykład: łąkotki stawu kolanowego.
122