KOMUNIKOWANIE SIĘ JEST PROCESEM DWUSTRONNYM
Umiejętność prawidłowego komunikowania się
Umiejętność unikania najczęstszych przyczyn zakłóceń w komunikowaniu się
Proponuję nauczycielom, żeby spróbowali traktować uczniów równie wyrozumiale, jak siebie samych. Sobie przecież wynajdujemy różne usprawiedliwienia dla nie zawsze w pełni właściwego zachowania. Wyrozumiałość owocuje większą efektywnością uczenia się i nauczania, a także większą satysfakcją.
Szóstą przyczyną kłopotów w osiągnięciu porozumienia jest ignorowanie faktu, że
Porozumiewanie się wymaga dialogu i upewniania się, czy jest się właściwie rozumianym, a tego nie da się osiągnąć, nie pytając podczas lekcji kilka razy „czy wszystko jest jasne?”, „zawsze jest taka możliwość, że coś przegapiłem lub wytłumaczyłem niejasno, może ktoś czegoś nie zrozumiał?, „jeśli nikt nie ma pytań, to znaczy że wszyscy wszystko wiedzą, albo że nikt nic nie rozumie, w to pierwsze trudno uwierzyć, wobec tego pytajcie, czy może ktoś się mnie boi?” (tu najczęściej następuje śmiech i rozluźnienie atmosfery, jeśli uczniowie naprawdę nie boją się pytać nauczyciela).
Nauczyciele często obawiają się tego rodzaju pytań, sądząc że uczniowie mogą je wykorzystywać do sztucznego „wytracania” czasu lekcji i dla zabawy. En mniej zna się klasę, tym jest to bardziej prawdopodobne. Jednak jeśli uczniowie lubią i szanują nauczyciela, nie mają powodu żeby chcieć „wpuszczać go w maliny”.
Jeśli choćby jeden uczeń czegoś nie rozumie, obowiązkiem nauczyciela w systemie nauczania typu Y jest wyjaśnić mu to dokładnie i przystępnie — nie piąty raz tymi samymi słowami, których wcześniej nie zrozumiał i bez podnoszenia głosu. Mój mąż, którego proszę często o konsultacje w posługiwaniu się komputerowym edytorem tekstu, ma zwyczaj za trzecim razem (bo jestem w tym niestety dość tępa) tracić panowanie nad sobą, w dodatku powtarzając wyjaśnienia dokładnie w ten sam sposób, którego nie rozumiałam. Ale on jest elektronikiem, a nie nauczycielem i nie musi opanować umiejętności klarownego wyjaśniania i upewniania się czy wszystko jasne, chyba że go kiedyś pobiję.
Błędem jest przyjmowanie założenia, że ja, ekspert — wiem wszystko, a uczeń, słuchacz — nie wie nic. Zawsze dobrze jest ustalić, jaki jest poziom wiedzy uczniów w danej sprawie, poznać ich punkt widzenia, aby móc do tego nawiązywać. Dwustronna komunikacja to nie monolog, czy przemawianie do lustra. Dialog to kontakt z żywym człowiekiem; myślącym i czującym.
UNIKANIU ZAKŁÓCEŃ W POROZUMIEWANIU SIĘ SŁUŻY TRENING INTERPERSONALNY
który powinien być obligatoryjny dla wszystkich kandydatów do tego najpiękniejszego i najtrudniejszego zawodu na świecie.
Trzecim rodzajem kompetencji psychologicznych są różne umiejętności w zakresie prawidłowego komunikowania się.
UMIEJĘTNOŚĆ PRAWIDŁOWEGO KOMUNIKOWANIA SIĘ Warto opanować umiejętności potrzebne do:
29
• aktywnego słuchania ,
TO
“ Por. W. Backus (1993) Mówienie prawdy sobie nawzajem Lublin Pojednanie.
54