img117 2

228 9. Specjalne metody badania niektórych półproduktów i wyrobów gotowych

PN-86/B-89030.05 Elementy budowlane z tworzyw sztucznych. Listwy przy-szybowe okienne z polichlorku winylu). Profil W.

Normy dotyczące materiałów do łazienek

PN-84/B-75701 Urządzenia spłukujące do misek ustępowych i pisuarów. Zbiorniki spłukujące z tworzyw sztucznych. Zmiany 1) BI 5/88 poz. 53. PN-84/B-75701 Zawory napełniające z tworzyw sztucznych.

Normy dotyczące osłon ziemnych

PN-84/C-89047 Wyroby z tworzyw sztucznych. Badanie odporności na przyspieszone suirzenic w sztucznych warunkach klimatycznych wyrobów przeznaczonych na płaszcze osłonowe kanałowych systemów sieci ciepłowniczych instalowanych w ziemi.

W książce szczegółowo omówiono tylko metody badań materiałów podłogowych.

9.4.2. Badanie materiałów podłogowych z tworzyw sztucznych

Wiadomości ogólne. Materiały podłogowe z tworzyw sztucznych są wykonywane przeważnie z tworzyw termoplastycznych, zwłaszcza ze zmiękczonego polichlorku winylu) lub jego kopolimerów w postaci płytek lub arkuszy zwiniętych w rulony jedno- lub wielowarstwowe. Warstwa spodnia jest wykonana najczęściej z tkaniny, wojłoku, gąbki itp. materiałów, co zwiększa przyczepność do podłoża i znacznie poprawia dźwiękochłonność oraz właściwości termoizolacyjne posadzki.

Stosowane powszechnie materiały podłogowe z tworzyw sztucznych mają ograniczoną trwałość ze względu na starzenie się tworzywa oraz zużycie eksploatacyjne, przy czym starzenie naturalne przebiega niezależnie od warunków eksploatacji. Nie ma więc potrzeby specjalnego badania odporności na starzenie tworzyw podłogowych. Niszczenie podłóg z tworzyw sztucznych zachodzi wskutek ścierania, zarysowania ostrymi przedmiotami i przyczepionymi do obuwia cząstkami mineralnymi (piaskiem), wgniatania (działania sił skupionych, powodujących trwałe odkształcenia), uderzeń spadających przedmiotów', działania środków myjących i wody, działania światła oraz podwyższonej temperatury (np. w pobliżu grzejników i innych źródeł ciepła).

Tworzywa sztuczne zastosowane do wykonania podłóg muszą zachowywać ściśle określone wymiary układanych elementów. A więc muszą być stabilne w czasie oraz odporne na zmienne temperatury w pomieszczeniach zamkniętych. Ponadto tworzywa zastosowane na podłogi nie mogą mieć żadnego zapachu, szczególnie po ogrzaniu. Dlatego też do oceny przydatności poszczególnych materiałów podłogowych jest konieczne przeprowadzenie badań bądź związanych z wymienionymi wyżej warunkami eksploatacji, bądź właściwościami użytkowymi tych materiałów. Poniżej podano metody oceny właściwości materiałów podłogowych wg normy [32J.

Ocena wyglądu zewnętrznego. Badanie przeprowadza się makroskopowo /. odległości 1 m w świetle dziennym, tak aby promienie świetlne nie padały bezpośrednio na wykładzinę. Gładkość powierzchni sprawdza się przez dotyk, przeciągając dłonią po powierzchni licowej, a jednolitość barwy przez porównanie w tych samych warunkach próbek ułożonych powierzchnią licową obok siebie.

Ocena kształtu i wymiarów. Prawidłowość kształtu płytek ocenia się wzrokowo i za pomocą pomiarów przymiarem liniowym z dokładnością do 0,1 mm. Pro-stoliniowość krawędzi sprawdza się szablonem o dwóch stalowych ramionach, długości 0,5 m, zamocowanych na płycie stalowej pod kątem 90° oraz szczeli-nomierzem.

Długość i szerokość arkuszy mierzy się taśmą lub przymiarem liniowym z podziałką z dokładnością do 1 mm.

Grubość mierzy się grubościomierzem ze stopką o średnicy 35,7 mm i przy nacisku 5 N. W przypadku materiałów sztywnych jest możliwe wykonywanie pomiarów grubości za pomocą śruby mikrometrycznej. Za wynik pomiaru przyjmuje się średnią arytmetyczną wyników pomiarów wykonanych na dziesięciu próbkach, odrzucając wyniki skrajne.

Ocena zapachu. Ponieważ wykładziny podłogowe nagrzane mogą wydzielać zapach, co jest niedopuszczalne, przeprowadza się odpowiednie badania organoleptyczne. Trzy próbki badanego materiału o wymiarach co najmniej 50x50 mm ogrzewa się w suszarce w temp. 30"C przez 1 h, po czym określa zapach materiału, wykorzystując zalecenia PN-65/A-04021.

Sprawdzanie masy / ni². Do oznaczenia przygotowuje się 5 próbek o wymiarach 100x100 mm lub krążki o powierzchni 100 cm². Próbki po kondycjonowa-niu waży się z dokładnością do 0,01 g. Masę 1 m² mnoży się przez 100. Jako wynik przyjmuje się średnią arytmetyczną wyników badania co najmniej trzech próbek.

Sprawdzanie gęstości (masy właściwej) wykonuje się metodą hydrostatyczną wg normy (rys. 3.1) [33].

Sprawdzanie ścieralności. Pomiary ścieralności materiałów podłogowych z tworzyw termoplastycznych przeprowadza się za pomocą aparatu Stuttgaita, w którym ruch wahadłowy części ściernej (stopki ścierającej) naśladuje ruch stopy ludzkiej przy chodzeniu. W aparacie nie zachodzi zjawisko zacierania się materiału ściernego, które mogłoby wpływać ujemnie na wynik badania dzięki