IMGT01

M Smw/ ptychKiny i wychowanie

u.łmy właściwą lub niewłaściwy postawą moralną, a co składa stę na sylwetkę moralno-społeczną dziecka.

Zarówno silna wola. jak i właściwa postawa moralna dziecka kształtuje się i przejawia w jego działaniu, pod wpływem licznych doświadczeń zdobywanych w różnych sytuacjach rycia codziennego, bądź samorzutnie, bądź pod wpływem naszych ocen. a także naszych nakazów i zakazów oraz pochwał i nagan. Stopniowo dziecko coraz lepiej zaczyna odróżniać dobry czyn od złego, orientować się w tym, czego i dlaczego mu nie wolno uczynić, jak powinno postępować w danym przypadku itp. A więc innymi słowy zaczyna sobie przyswajać zachowanie, zgodne z kodeksem moralnym przyjętym i obowiązującym w jego środowisku, z którym się na co dzień styka i które je świadomie, a także często i nieświadomie urabia.

Ważne jest nie tylko, by środowisko to stało na wysokim poziomie etycznym, ale i to. by dziecko nie stykało się z różnymi postawami moralnymi co może do kształtującej się osobowości dziecka wprowadzić tylko niepotrzebne zamieszanie i chaos. Dziecko bowiem w tym wieku chętnie jeszcze naśladuje, a nawet identyfikuje się z bliskimi mu osobami. Różne więc ich postawy moralne utrudniają mu wybór tego. za kim ma iść. kogo posłuchać, kogo wziąć sobie za wzór.

Do pracy nad charakterem dziecka należy też praca nad wyrabianiem jego woli. Rozwój woli u dziecka jako zdolności do celowego działania następuje wraz z jego rozwojem mowy i myślenia oraz zdolnością panowania nad sobą. Małe dziecko zwykle jeszcze tyje chwilą obec-j ną a działa impulsywnie. Dopiero w starszym wieku przedszkolnym, około lat 5 zaczyna Uczyć się coraz bardziej z wymaganiami tycia społecznego, rozumieć je i uznawać, a także uczyć się celowej, planowanej działał* noki. Zaobserwować to można m.in. w jego działalności zabawowej, kiedy to zabawa dziecka zaczyna być z góry: