9. Leki krążeniowe 201
- spadek ciśnienia tętniczego krwi, zwłaszcza w czasie podawania większych dawek,
- sporadycznie tachykardia, przede wszystkim przy podawaniu dużych dawek,
- zaburzenia rytmu serca,
- trombocytopenia (w przebiegu długotrwałego podawania amrinonu).
5.2 Enoksymon
Enoksymon jest pochodną imidazolową, której działanie zasadniczo jest podobne do działania pozostałych inhibitorów fosfodiesterazy III. Lek można podawać doustnie i dożylnie. Jest metabolizowany głównie w wątrobie oraz w niewielkim stopniu w nerkach. Okres półtrwania u chorych z niewydolnością serca po podaniu doustnym eno-ksymonu wynosi ok. 13 godz., a po podaniu dożylnym około 6 godz.
Działanie. Enoksymon rozszerza naczynia krwionośne, zwłaszcza w mięśniach i płucach. Ponadto wywiera dodatnie działanie inotropowe i chronotropowe. Efekt inotropowy i rozszerzenie naczyń w krążeniu płucnym są silniejsze niż po amrinonie.
U chorych z niewydolnością serca po podaniu enoksymonu rośnie pojemność minutowa serca, natomiast zmniejszają się opór naczyń obwodowych i ciśnienie zaklinowania w kapilarach płucnych (PCWP). Średnie ciśnienie tętnicze i częstość akcji serca pozostają zasadniczo niezmienione.
► W zespole małego rzutu enoksymon podaje się powoli dożylnie w dawce początkowej 0,5 mg/kg. Następnie lek podaje się w ciągłym wlewie i.v., zależnie od skuteczności działania w dawkach 2,5-10 pg/kg/min.
► Działania niepożądane enoksymonu są podobne do działań niepożądanych amrinonu (zob. wyżej).
mEq/l, a stężenie frakcji zjonizowanej waha się w granicach 2-3 mEq/l. Frakcja zjonizowana jest aktywną postacią wapnia. Gdy w surowicy obniży się stężenie wapnia zjonizowanego, występują objawy kliniczne hipokalcemii.
Wpływ wapnia na układ krążenia. Wapń odgrywa decydującą rolę w skurczu komórki mięśnia sercowego. Wapń egzogenny wywiera dodatnie działanie inotropowe, a u osób zdrowych zwalnia częstość akcji serca.
Zastosowanie w anestezjologii. W czasie znieczulenia ogólnego wapń bywa podawany niemal wyłącznie w chirurgii serca, najczęściej zaraz po podłączeniu krążenia pozaustrojowego, aby zmniejszyć wpływ działania roztworu stosowanego do kardio-plegii, zawierającego wysokie stężenie potasu, a także w celu uzupełnienia niedoboru wapnia w surowicy spowodowanego zastosowaniem krążenia poza-ustrojowego.
► Aby uzyskać natychmiastowe działanie na serce, wapń podaje się dożylnie w ciągu kilku minut, w dawce 5-10 mg/kg.
► Jedynie w przypadku hipokalcemii można oczekiwać wyraźnego wpływu wapnia na serce.
► Działanie pojedynczej dawki wapnia utrzymuje się jedynie przez kilka minut. Aby uzyskać długotrwały wpływ na serce należy jednocześnie podawać w infuzji inne leki o dodatnim działaniu inotropowym.
Zagrożenia. Jeżeli wapń podaje się powoli, to jego działania niepożądane są niewielkie. W czasie szybkiego wstrzyknięcia mogą wystąpić powikłania w postaci:
- bloku zatokowo-przedsionkowego,
- bloku przedsionkowo-komorowego,
- zwiększonej pobudliwości komór.
Szczególnie niebezpieczne jest wstrzyknięcie wapnia przy zatruciu naparstnicą: mogą wówczas wystąpić groźne dla życia zaburzenia rytmu serca.
Wapń odgrywa ważną rolę w procesach pobudzenia nerwów i mięśni. Ponad 90% wapnia ogólno-ustrojowego znajduje się w kościach. Całkowite stężenie wapnia w surowicy krwi wynosi ok. 5,5
Leki te wiążą się z receptorami (3-adrenergicznymi, ale nie reagują z nimi. Hamują kompetycyjnie działanie agonistów receptorów (3-adrenergicznych.