9. Leki krążeniowe 203
Najważniejszymi wskazaniami do stosowania leków (J-adrenolitycznych są:
- nadciśnienie tętnicze,
- choroba niedokrwienna serca.
- zaburzenia rytmu serca,
- kardiomiopatia przerostowa (zaporowa).
Zastosowanie w anestezjologii. Najważniejszym wskazaniem do podawania [3-blokerów w okresie okołooperacyjnym są częstoskurcze nadkomoro-vve, a czasem nadciśnienie tętnicze nie poddające się innemu leczeniu.
► W czasie zabiegu operacyjnego leki te wolno podawać jedynie w małych dawkach, ustalanych odpowiednio do skutków działania, aby uniknąć poważnego upośledzenia czynności serca.
► U chorych przewlekle przyjmujących leki [3-adre-nolityczne w miarę możliwości nie należy ich odstawiać w okresie okołooperacyjnym. aby uniknąć zespołu odstawienia.
► Podając P-adrenolityki należy pamiętać, że leki te nasilają ujemne działanie inotropowe środków znieczulenia ogólnego, zwłaszcza aneste-tyków wziewnych, np. halotanu, enfluranu i izofluranu. Znieczulenie wziewne nie jest jednak przeciwwskazaniem do podawania (3-adre-nolityków.
Ten bloker receptora P,, charakteryzujący się wysoką kardioselekty wnością, szczególnie nadaje się do stosowania w okresie okołooperacyjnym ze względu na swoje właściwości farmakokinetycz-ne. Jego biologiczny okres półtrwania wynosi 2 min, a okres połowicznej eliminacji - 9 min. Krótki okres półtrwania jest wynikiem gwałtownej hydrolizy, jakiej ulega pod wpływem esteraz zawartych w erytrocytach. Esmolol nie jest metabolizowany w wątrobie.
Zastosowanie w anestezjologii. Główną zaletą jest bardzo krótki czas działania leku, co jest korzystne wtedy, gdy w nagłych przypadkach pożądane jest krótkotrwałe zablokowanie receptorów p-adrenergicznych. Dlatego różne są wskazania do podawania esmololu:
- osłabienie lub zahamowanie odruchowych reakcji układu krążenia w czasie intubacji,
- leczenie ostrej tachykardii lub ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego,
- podtrzymywanie kontrolowanego podciśnienia,
- leczenie występujących w okresie pooperacyjnym nadciśnienia, niedokrwienia mięśnia sercowego lub nadkomorowych zaburzeń rytmu serca.
Lek można podawać w postaci wstrzyknięcia w bolusie lub w ciągłym wlewie dożylnym.
Dawkowanie esmololu:
Częstoskurcze nadkomorowe:
- dawka początkowa w postaci bolusa:
0,5 mg/kg przez 1 min,
- dawka podtrzymująca w ciągłym wlewie dożylnym : 0,1-0,2 mg/kg/min,
- w razie potrzeby: dodatkowe wstrzyknięcia 0,5 mg/kg.
Nadciśnienie reaktywne:
- dawka początkowa w postaci bolusa:
0,5-1,5 mg/kg,
- dawka podtrzymująca w ciągłym wlewie dożylnym z szybkością od 0,05 do maks.
0,2 mg/kg/min.
Wpływ leku na częstość rytmu serca występuje zazwyczaj gwałtowniej od działania obniżającego ciśnienie tętnicze. Po zakończeniu wlewu dożylnego działanie esmololu utrzymuje się jeszcze przez 10-20 min.
Leki rozszerzające naczynia krwionośne są stosowane w anestezjologii dosyć często w czasie zabiegu operacyjnego, w celu obniżenia podwyższonego ciśnienia tętniczego ki wi. Przede wszystkim podaje się wtedy leki działające szybko, którymi można łatwo sterować, m.in. nitroglicerynę, nitroprusy-dek, fentolaminę i nifedypinę. Wybór leku rozszerzającego naczynia zależy przede wszystkim od tego, jaki jest pożądany efekt hemodynamiczny.
Rozszerzenie tętniczek powoduje obniżenie średniego ciśnienia tętniczego krwi oraz napięcia ściany lewej komory pod koniec skurczu (obciążenie następcze - zob. rozdz. 10); praca serca i zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen ulegają zmiejszeniu.
Rozszerzenie żył powoduje zwiększone gromadzenie się krwi w łożysku żylnym i zmniejszenie powrotu żylnego do serca. Zmniejsza się naprężę-