larsen0224

224    I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne

	8.5.2 Wentylacja pęcherzykowa i pęche-		9.2.4 Krzywa odpowiedzi na O,........	. 254
	rzykowe pO,..................	. 249	9.2.5 Krzywa odpowiedzi na pH.......	. 255
	8.5.3 Tętniczo-żylna różnica pO,.......	. 249	9.2.6 Sprzężenie zw rotne chemicznego
			napędu oddechowego...........	. 255
9	Regulacja oddychania.............	. 252	9.3 Modyfikacja oddychania przez czynniki
9.1	Rytmogeneza ośrodkowa..............	. 252	ośrodkowe i odruchowe...............	. 255
	9.1.1 Powstawanie rytmu oddechowego		9.4 Bezdech..........................	.256
	w rdzeniu przedłużonym.........	. 252
9.2	Chemiczna regulacja oddychania........	.253	10 Pozaoddechowe funkcje płuc......	. 256
	9.2.1 Kontrola paC02, pa02, pH przez		10.1 Funkcja ochronna i obrona przed
	chemoreceptory obwodowe.......	. 253	infekcjami.........................	. 256
	9.2.2 Kontrola paC02 i H^+ przez		10.2 Funkcje metaboliczne i magazynujące płuc.	.256
	chemoreceptory ośrodkowe.......	. 253
	9.2.3 Krzywa odpowiedzi na CO,......	. 254	Piśmiennictwo..........................	. 257

1 Wstęp

Do głównych zadań oddychania należy zaopatrzenie komórek w tlen i usuwanie utworzonego w toku przemiany materii dwutlenku węgla. W oddychaniu uczestniczą dwa systemy funkcjonalne: płuca i układ krążenia. Płuca służą do wymiany gazów oddechowych, układ krążenia zapewnia ich transport. W procesie oddychania można wyróżnić cztery części:

-    wentylację: przewietrzanie pęcherzyków świeżymi gazami z otoczenia i ich usuwanie w czasie wydechu; odbywa się to poprzez konwekcję,

-    płucną wymianę gazową: (bierną) dyfuzję 0₂ z pęcherzyków do krwi kapiłar płucnych i C0₂ z krwi kapilar płucnych do pęcherzyków,

-    transport z krwią 0₂ do tkanek i C0₂ z tkanek do płuc,

-    regulację oddychania.

Wentylacja i wymiana gazowa w płucach nazywane są również oddychaniem zewnętrznym, natomiast pobieranie 0₂ i wytwarzanie C0₂ w procesie przemiany materii oddychaniem wewnętrznym. Oddychanie zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne jest połączone poprzez system transportu krwi. W niniejszym rozdziale opisano fizjologię oddychania zewnętrznego, a także funkcję płuc; transport gazów oddechowych przedstawiono w rozdz. 12.

Oddychanie zewnętrzne składa się z następujących procesów cząstkowych:

-    wentylacji pęcherzyków,

-    dyfuzji gazów oddechowych w pęcherzykach,

-    perfuzji płuc,

-    dostosowania wentylacji i perfuzji.

Zastosowane skróty:

V - objętość gazu

Q - objętość krwi

P - ciśnienie

F - stężenie frakcyjne

A - przestrzeń pęcherzykowa

I - powietrze wdechowe

E - powietrze wydechowe

D - przestrzeń martwa („dead space”)

V- ilość gazu w jednostce czasu

Q - ilość krwi w jednostce czasu

a - krew tętnicza

v - krew żylna

v- krew żylna mieszana

c - zawartość

s - wysycenie (saturacja)

2 Objętości

i pojemności płuc

Jako objętości płuc określane są objętości gazów

znajdujące się w płucach, jako objętości oddechowe

-    objętości gazów wdychanych i wydychanych.

W przypadku objętości płuc można wyróżnić objętości statyczne i dynamiczne, a także zmienne i stałe.

-    Objętości dynamiczne: objętości, których wielkość zmienia się w czasie lub zależy od szybkości przepływu gazów oddechowych.

-    Objętości statyczne: objętości, których wielkość nie jest zależna od szybkości przepływu gazów oddechowych.

-    Zmienne objętości płuc: objętości, które są wdychane i wydychane dzięki aktywności mięśni oddechowych.