14. Układ krzepnięcia a znieczulenie 295
badanej prób}' osocza dodaje się tromboplastynę tkankową i wapń. Dochodzi więc tutaj poprzez tor zewnątrzpochodny do przekształcenia protrombi-ny w trombinę, a następnie do powstania pod wpływem trombiny - fibryny z fibrynogenu. Mierzy się czas w sekundach od momentu dodania tromboplastyny tkankowej i wapnia do pojawienia się fibryny (włóknika). Wynik jest podawany w procentach [Oznacza się czas protrombinowy osocza osoby badanej i osocza kontrolnego, używając tej samej tromboplastyny w tych samych warunkach. Wynik podaje się jako wskaźnik Quic-ka = (czas protrombinowy osocza kontrolnego (s)/czas protrombinowy osoby badanej (s)) x 100%. Gdy czas protrombinowy wydłuża się, to wskaźnik Quicka maleje - przyp. wyd.J. Zmniejszenie się aktywności wspomnianych wcześniej czynników do 50% lub spadek stężenia fibrynogenu < 100 mg/dl wydłużają zazwyczaj czas protrombinowy.
Interpretacja wskaźnika Quicka:
- 70-100% - wartości prawidłowe,
- 30-50% - względne przeciwwskazanie do operacji, szczególnie w obrębie narządów wewnętrznych,
- 15-25% - zakres terapeutyczny leczenia kumaryną,
- < 4% - ryzyko wystąpienia krwawienia zagrażającego życiu.
Przyczyny wydłużenia czasu protrombinowego
(spadku wskaźnika Quicka). Do najważniejszych przyczyn występowania nieprawidłowego czasu protrombinowego należą:
- niedobór czynników zespołu protrombiny (II, VII, X), np. wywołany niedoborem witaminy K lub zaburzenia ich syntezy w chorobach wątroby,
- hamujące działanie stosowanej terapeutycznie heparyny (> 1 j.m. heparyny/ml osocza),
Tabela 14.2 Interpretacja parametrów krzepnięcia
Trom- bocyty |
Czas krwa wienia |
aPTT Czas protrombinowy |
Czas trom-binowy |
Fibry- nogen |
Produkty rozpadu fibryny |
Możliwe przyczyny |
i |
prawi- prawidłowy dłowy |
masywne przetoczenia, nadmierne zużycie, splenomegalia, supresja szpiku kostnego, zaburzenia immunologiczne | ||||
prawi dłowy |
T |
prawi- prawidłowy dłowy |
zaburzenia czynności trombocytów, choroba von Willebranda, NSAID, kwas acetylosalicylowy | |||
prawi dłowy |
T prawidłowy |
hemofilia, zanieczyszczenie heparyną | ||||
prawi dłowy |
prawi- t dłowy |
choroby wątroby, niedobór witaminy K, kumaryna | ||||
prawi dłowy |
T r |
T |
niedobór witaminy K, heparyna, kumaryna | |||
prawi dłowy |
r |
t T |
T |
heparyna, niedobór fibrynogenu, produkty rozpadu fibryny, DIC | ||
i |
T |
T T |
T |
masywne przetoczenia, DIC, heparyna | ||
i |
T |
T T |
i |
T |
DIC |
I skrócone/zmniejszone, T wydtużone/zwiększone