538 II Anestezjologia ogólna
Podobnie jak skóra, również mięśnie są zaopatrywane przez nerwy segmentarne; a odpowiadające im obszary mięśni nazywają się miotomami. Za ruchy w stawach odpowiadają cztery ośrodki w rdzeniu kręgowym z czterema należącymi do nich segmentami:
- C5, C6 zginanie w stawie łokciowym
(m. dwugłowy i m. ramienny)
- C7, C8: prostowanie w stawie łokciowym
(m. trójgłowy)
- L2, L3: zginanie w stawie biodrowym
- L4, L5: prostowanie w stawie biodrowym
- L3, L4: prostowanie w stawie kolanowym
- L5, SI: zginanie w stawie kolanowym
- L4, L5: grzbietowe zgięcie stopy w stawie
skokowym
- SI, S2: podeszwowe zgięcie stopy w stawie
skokowym
Dla stawu barkowego zależności te są następujące:
- C5: zgięcie w stawie barkowym
- C6, C7 i C8: prostowanie w stawie barkowym
Dla stawów ręki:
- C5, C6: zgięcie i prostowanie ręki
Współczulny układ nerwowy odgrywa podczas znieczulenia podpajęczynówkowego i zewnątrz-oponowego ważną rolę kliniczną, ponieważ obydwie metody znieczulenia prowadzą przeważnie do blokady części współczulnych włókien nerwowych.
Komórki, z których biorą początek przedzwojo-we włókna w-spółczulne, leżą w pośredniej warstwie istoty szarej rogów bocznych rdzenia w okolicy C8-L2. Ich neuryty odśrodkowe (włókna przedzwojowe) opuszczają rdzeń kręgowy przez przednie korzenie nerwów rdzeniowych Thl-L2 a następnie przechodzą przez gałęzie łączące białe nerwów rdzeniowych do pnia wspólczulnego (ryc. 22.6) Kończą się w komórkach zwojów kręgowych i przy kręgowych. Włókna wychodzące z tych zwojów (włókna zazwojowe) wchodzą przez gałęzie łączące ponownie do nerwów rdzeniowych i biegną w ich gałązkach grzbietowych brzusznych razem z wypustkami do właściwych narządów.
piersiowy rdzeń kręgowy
korzeń tylny
dośrodkowe---adrenergiczne
cholinergiczne --------- nieznane
Ryc. 22.6 Budowa wspólczulnego układu nerwowego. Komórki początkowe znajdują się w istocie szarej rdzenia kręgowego w zakresie C8-L2.
Pień współczulny jest położony wzdłuż trzonów kręgowych od podstawy czaszki do kości guzicz-nej. W jego skład wchodzą następujące zwoje: 3 zwoje szyjne, 11 zwojów piersiowych, 4 zwoje lędźwiowe i 4 zwoje krzyżowe. Tylko gałęzie łączące białe nerwów rdzeniowych C8-L2 wiodą włókna przedzwojowe (i zazwojowe) do pnia współ-czulnego, podczas gdy gałęzie łączące szyjne, lędźwiowe i krzyżowe nerwy zawierają tylko włókna zazwojowe.
Włókna zazwojowe składają się z części somatycznej i trzewnej. Część somatyczna zawiera włókna kurczące naczynia, włókna wydzielające pot, włókna włosoruchowe, a także włókna biegnące do kości, mięśni i narządów zmysłów. Włókna te biegną ze zwojów pnia wspólczulnego przez gałęzie szare łączące do nerwów somatycznych i z nimi do właściwych narządów. Część trzewna zaopatruje trzewia, łącznie z ich naczyniami krwionośnymi.