larsen0970

970 II Anestezjologia ogólna

ne i inne czynności typowo lekarskie. Działania te nie mogą jednak zwiększać ryzyka leczenia. Obowiązuje tu następująca reguła:

► Lekarz prowadzący szkolenie i władze szpitala są zobowiązane wprowadzić kształcącego się lekarza w czynności lekarskie, instruować go i nadzorować.

Im bardziej zaawansowany jest lekarz w tych czynnościach, tym mniej restrykcyjne powinny być stosowane wobec niego środki.

3.2.3    Przewinienia organizacyjne

Każdy współpracownik odpowiada wprawdzie za wykonanie poleceń zgodnie z regułami sztuki lekarskiej, ale lekarz prowadzący może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za błędy swoich współpracowników, jeżeli w wyniku złej organizacji umożliwia lub ułatwia ich powstanie.

Odpowiedzialność prawną lekarza za nieprawidłowe wykonanie czynności reguluje prawo cywilne i prawo karne. Nie zależą one od siebie, ale w dużej mierze są zbieżne przy określaniu zasad odpowiedzialności.

3.3    Odpowiedzialność cywilna

Lekarz leczy pacjenta w ramach kontraktu prawnego, umowy lekarskiej. Jest to umowa cywilnoprawna, która reguluje podstawy prawne dotyczące rozszczeń, obowiązków i powinności lekarza oraz pacjenta. W lecznictwie ambulatoryjnym umowa taka jest z reguły zawierana z lekarzem, w lecznictwie stacjonarnym zaś - z władzami szpitala (kliniki). Jest to umowa służbowa: lekarz i władze szpitala zobowiązują się prowadzić postępowanie lecznicze z wymaganą starannością i sumiennością; wynik leczenia nie jest jednak zagwarantowany!

Jeżeli nieprzestrzeganie obowiązku staranności lub błąd w leczeniu stanowią bezpośrednią lub pośrednią przyczynę uszkodzenia ciała lub śmierci pacjenta, strona zawierająca umowę, która zawiniła, jest zobowiązana do naprawienia powstałej szkody. W prawie cywilnym chodzi o odszkodowanie i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, a w wypadku śmierci pacjenta o odszkodowanie dla osób dziedziczących.

Odpowiedzialność cywilnoprawną ponoszą władze szpitala, które uprawiając działalność medyczną, mimo braku personelu i wyposażenia w odpowiednią aparaturę, popełniają przewinienie organizacyjne i ponoszą odpowiedzialność prawną, gdy wskutek ich działania powstaną ciężkie powikłania.

Władze szpitala i lekarze zatrudnieni w szpitalu uprawnieni do załatwiania spraw finansowych, a także lekarze posiadający praktykę prywatną i zatrudniający pracowników zawierają dla siebie i swoich współpracowników umowę ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej wobec roszczeń cywilnoprawnych o odszkodowanie.

Proces cywilny. W postępowaniu cywilnym chodzi o odszkodowanie i zadośćuczynienie pieniężne za cierpienia fizyczne i psychiczne, nie zaś o ukaranie lekarza. W takim przypadku poszkodowany musi przedłożyć dowody, czyli udowodnić, że uszkodzenie zostało spowodowane błędem w leczeniu. Należy też uwzględnić przy tym dowód bezpośredni.

Dowód bezpośredni może być przeprowadzony przez poszkodowanego, jeżeli leczenie spowodowało uszkodzenie, które mogło powstać wskutek błędu w postępowaniu. Obwiniony lekarz powinien z kolei przytoczyć fakty, które nakazują brać pod uwagę inne poważne możliwości powstania uszkodzenia. Dowód bezpośredni nie może być dostarczony we wszystkich typowych uszkodzeniach.

Obowiązek przedstawienia dowodu spoczywa na lekarzu przy:

-    spowodowaniu zagrożenia na skutek lekkomyślności lub poważnego błędu w leczeniu, który w sposób oczywisty może stanowić przyczynę uszkodzenia;

-    podlegającym karze utrudnieniom przeprowadzenia postępowania dowodowego przez poszkodowanego, np. przez usuwanie środków dowodowych;

-    istotnych brakach w dokumentacji lekarskiej.

W postępowaniu cywilnym lekarza powinien

reprezentować obrońca.

3.4 Odpowiedzialność karna

Jak już wspomniano, lekarz ponosi odpowiedzialność kamą za błędy w leczeniu, które spowodowały uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia albo były przyczyną bezpośrednią lub pośrednią śmierci pacjenta.

W myśl prawa kaniego przyczyną bezpośrednią lub pośrednią może być: każde działanie lekarza lub zaniechanie działania, które zawsze wiąże się z uszkodzeniem ciała lub śmiercią pacjenta.

W przeciwieństwie do prawa cywilnego ważna jest w prawie karnym tylko odpowiedzialność za