larsen1166

1166 III Anestezjologia specjalistyczna

mmHg

Ryc. 41.6. Wyżej: prawidłowa krzywa ciśnienia. Poniżej: fale A (fale plateau wg Lundberga) między 50 a 100 mmHg o czasie trwania ok. 15-20 min.

J - Anestetyki, które powodują zwiększenie mózgowego przepływu krwi, prowadzą do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego.

- Przeciwnie anestetyki, które wywołują spadek mózgowego przepływu krwi, obniżają ciśnienie śródczaszkowe.

Fale B to rytmiczne fale o niskiej amplitudzie z ciśnieniami nie przekraczającymi 50 mmHg (zwykle 20-25 mmHg) i częstotliwości rzędu 1/min. Powstają w wyniku wahań mózgowego przepływu krwi i mają dużo mniejsze znaczenie niż fale A, choć niekiedy pojawiają się w charakterze zwiastunów.

Anestetyki wziewne, rozszerzając naczynia mózgowe, zwiększają mózgowy przepływ krwi i ciśnienie śródczaszkowe, natomiast większość anestetyków dożylnych prowadzi do obkurczenia naczyń mózgowych, a w konsekwencji do obniżenia przepływu mózgowego i ciśnienia śródczaszkowego (tab. 41.3). Zależności te należy brać pod uwagę wybierając środki znieczulające ogólnie dla pacjentów neurochirurgicznych.

Trzeba przy tym pamiętać, że wyniki badań eksperymentalnych na zwierzętach często nie zgadzają się z wynikami uzyskanymi u ludzi; różnice występują również między poszczególnymi gatunkami. Interakcje z innymi lekami oraz odmienna metodyka badań prowadzą do sprzecznych wyników także w ramach tego samego gatunku.

2.5.1 Podtlenek azotu

Doniesienia na temat mózgowych efektów działania podtlenku azotu są wyjątkowo zmienne, co przypuszczalnie wynika z tego, że gaz ten jest stosowany w skojarzeniu z różnymi lekami. Dodatkowo współistnieją różnice gatunkowe w jego działaniu.

Fale C to rytmiczne fale o niskiej amplitudzie z ciśnieniami do 20 mmHg i częstotliwości ok. 6/min.

Pozostają w związku z okresowymi zmianami ciśnienia tętniczego i w swej naturze nie są niebezpieczne.

Leczenie podwyższonego ciśnienia śródczaszko-wego - zob. pkt 5.6.

2.5 Wpływ leków i anestetyków na warunki śródczaszkowe

Anestetyki, środki uspokajająco-nasenne i inne leki mogą wywierać bezpośredni lub pośredni wpływ na mózgowy przepływ krwi. Działanie bezpośrednie polega na zwężeniu lub rozszerzeniu naczyń mózgowych z odpowiednim zmniejszeniem lub zwiększeniem ukrwienia mózgu. Pośrednie działanie na krążenie mózgowe wynika z wpływu na mózgową przemianę materii i/lub czynność układu oddechowego. Oddziaływanie leków na ciśnienie śródczaszkowe jest zawsze zjawiskiem wtórnym, wynikającym ze zmian mózgowego przepływu krwi. W praktyce obowiązuje zasada: