1204 III Anestezjologia specjalistyczna
tomnosci. bóle głowy i senność pozwalają podejrzewać u tyeh pacjentów krwiaka nadtwardówkowego.
Rozpoznanie: tomografia komputerowa; w sytuacjach naglących wykonuje się nawiercenia czaszki bez wcześniejszego badania TK.
Leczenie: natychmiastowe odbarczenie chirurgiczne. Rokowanie, przy natychmiastowym leczeniu operacyjnym jest dobre.
Ostre krwiaki podtwardówkowe powstają najczęściej wskutek urazu akceleraeyjno-deceleracyj-nego poruszającej się głowy. Przebiegają ze stłuczeniem i obrzękiem leżącej poniżej tkanki mózgowej i objawiają się w ciągu ok. 72 godz. od urazu.
Prosty krwiak podtwardówkowy powstaje z powodu przerwania żył mostowych lub korowych. Przebiega bez stłuczenia lub rozerwania leżących poniżej tkanek mózgu.
Powikłany krwiak podtwardówkowy jest najczęściej krwawieniem tętniczym ze stłuczonej lub rozerwanej tkanki mózgowej.
Dla obrazu klinicznego charakterystyczne są:
- utrata przytomności bez okresu przejaśnienia,
- objawy przemieszczenia masy wewnątrzcza-szkowej: porażenie połowicze, jednostronne odmóżdżenie, rozszerzenie źrenicy. U niektórych pacjentów nie występuje utrata świadomości, u innych może się pojawić okres przejaśnienia.
Rozpoznanie ustala się na podstawie tomografii komputerowej. Zdjęcia tomograficzne informują o wielkości, lokalizacji, przesunięciu sierpa mózgu, obrzęku mózgu i innych zmianach.
Leczenie: najczęściej natychmiastowa operacja z następową intensywną terapią. Rokowanie jest poważne, śmiertelność w obustronnych krwiakach podtwardówkowych lub mnogich uszkodzeniach mózgu wynosi 60-100%.
Krwiaki śródmózgowe występują najczęściej łącznie z ciężkimi zranieniami. Na zdjęciach to-mograficznych można jednakże nierzadko rozpoznać niewielkie lub umiarkowane krwawienia, które przebiegają bez zaburzeń neurologicznych. Nic leczy się ich chirurgicznie tylko zachowawczo, natomiast duże krwiaki, które przebiegają ze wzrostem ciśnienia śródczaszkowego, muszą być odbarczone operacyjnie.
W przypadku krwiaków' śródczaszkowych należy pamiętać, że: obraz kliniczny różnych rodzajów krwawień jest często bardzo podobny, a dokładne rozróżnienie możliwe jest tylko za pomocą tomo
Ryc. 41.11 a i b Krwiak nadtwardówkowy (a) i podtwardówkowy (b).
grafii komputerowej. W przypadku krwiaków nad-twardówkowych objawy narastają w ciągu pierwszych 24 godz., często bardzo dramatycznie. W przypadku krwiaków podtwardówkowych lub śródmózgowych pogarszanie się stanu neurologicznego jest nierzadko bardziej opóźnione. Rozróżnienie obydwu rodzajów' krwiaków tylko na podstawie obrazu klinicznego jest jednak niemożliwe.
5.2.3 Pourazowe obrzmienie mózgu
Ostre pourazowe obrzmienie mózgu może występować u ok. 50% wszystkich pacjentów z ciężkim