265
8.5. Ramowe procesy technologiczne wałów stopniowanych
11) obróbka wykańczająca,
12) obróbka bardzo dokładna,
13) kontrola jakości,
14) wykonanie otworu (otworów) osiowego.
Tematyka zawarta w poszczególnych punktach przedstawionego procesu ramowego będzie omówiona bardziej szczegółowo, z uwzględnieniem wszystkich możliwości wykonania czynności objętych tymi punktami. Zadaniem projektującego proces będzie wybór najodpowiedniejszego wariantu dla danej wielkości produkcji i dopasowanie go do możliwości wykonawczych zakładu.
Trzy pierwsze punkty, tj. przecinanie materiału, prostowanie i nakiełkowanie, potraktowano jako operacje przygotowujące półfabrykat do obróbki i omówiono je w rozdz. 4 p. 1, 2 i 3. Punkty 4, 5, 11 i 12 procesu ramowego są związane z kształtowaniem zewnętrznych powierzchni walcowych i wymagają szczegółowego omówienia.
Zewnętrzne powierzchnie walcowe występują w częściach klasy wał, tuleja, tarcza, w częściach o przecinających się osiach, w częściach drobnych wykonywanych z materiałów prętowych.
Kształtowanie zewnętrznych powierzchni walcowych odbywa się przez toczenie. Dotyczy to obróbki zgrubnej i kształtującej. W niektórych szczególnych przypadkach (materiał bardzo ciągliwy) może to być frezotoczenie. Obróbkę wykańczającą prowadzi się najczęściej szlifowaniem, a w przypadku dużych dokładności stosuje się obróbkę bardzo dokładną.
Obróbkę zgrubną i kształtującą zewnętrznych powierzchni walcowych wykonuje się na różnych typach tokarek. Wybór tokarek będzie zależny od kształtu części, jej wymiarów i wielkości serii. Technolog ma do swej dyspozycji wiele różnych tokarek. Do najczęściej spotykanych zalicza się: tokarki kłowo-uchwytowe uniwersalne (ze śrubą pociągową), tokarki produkcyjne (bez śruby pociągowej), tokarki wielonarzędziowe, tokarki kopiarki, automaty tokarskie wzdłużne, centra obróbkowe tokarskie.
Toczenie zgrubne jest z reguły obróbką intensywną. Pola przekroju warstwy skrawanej są zazwyczaj znaczne. Należy się liczyć z występowaniem dużych sił skrawania i dużym zapotrzebowaniem mocy. Drugorzędne znaczenie w tym rodzaju obróbki ma jej dokładność i chropowatość powierzchni.
W obróbce zgrubnej dobór parametrów skrawania rozpoczyna się od ustalenia głębokości skrawania, którą przyjmuje się równą wielkości naddatku. Przy zbyt dużych naddatkach zabieg obróbki zgrubnej dzieli się na odpowiednią liczbę przejść, z tą samą na ogół głębokością skrawania.