323
8.5. Ramowe procesy technologiczne wałów stopniowanych
Frezowanie gwintów. Jest to bardzo wydajny sposób obróbki. Zależnie od długości gwintu frezowanie można wykonać na frezarce do gwintów krótkich lub na frezarce do gwintów długich. Na rysunku 8.95a przedstawiono frezowanie gwintu za pomocą freza wielokrotnego, a na rys. 8.95b za pomocą freza pojedynczego. Frezowanie frezem wielokrotnym jest bardzo wydajne. Przesuw osiowy narzędzia i ruch obrotowy przedmiotu muszą być tak zsynchronizowane, ażeby jednemu obrotowi przedmiotu odpowiadał przesuw o wielkość skoku gwintu. Wykonanie całego gwintu z uwzględnieniem wejścia narzędzia wymaga nieco więcej niż jednego obrotu przedmiotu. Gwinty dłuższe i o dużym skoku frezuje się frezem tarczowym pojedynczym (rys. 8.95b).
RYS. 8.95. Frezowanie gwintów: a) za pomocą freza wielokrotnego, b) za pomocą freza pojedynczego
Frezowaniem nie można wykonać gwintów prostokątnych czy też takich, których chociaż jeden bok jest prostopadły do osi gwintu. Boki te byłyby podcinane przez frez i nastąpiłoby ich uszkodzenie. Gwinty bardzo dokładne frezuje się zgrubnie, a obróbkę wykańczającą wykonuje się na tokarce. W ten sposób znacznie zmniejsza się liczba przejść koniecznych do wykonania gwintu na tokarce.
Bardzo istotną zaletą frezowania gwintów, które stanowi zawsze oddzielną operację, jest uzyskanie pełnej głębokości gwintu na całej jego długości (rys. 8.88c).
Zasadę pracy frezarki do gwintów krótkich przedstawiono na rys. 8.96. Z analizy ruchów potrzebnych do frezowania gwintów frezem wielokrotnym wynika, że każda frezarka do gwintów krótkich ma dwa wrzecienniki:
- wrzeciennik narzędziowy, na którym mocuje się frez wielokrotny,
- wrzeciennik przedmiotowy, na którym jest zamocowany obrabiany przedmiot.
Cykl wykonania gwintu frezem wielokrotnym składa się z dosuwu freza do przedmiotu, posuwu wzdłużnego o wielkość jednego skoku w czasie jednego obrotu części obrabianej i cofnięcia freza. Ruchem roboczym są obroty freza, które ustala się w zależności od przyjętej prędkości skrawania. Przedmiot obraca się również z małą prędkością (ruch posuwowy), która musi być ściśle powiązana z ruchem posuwu wzdłużnego.
Zasadę pracy frezarki do gwintów długich przedstawiono na rys. 8.97. Frezarka taka jest zewnętrznie bardzo podobna do tokarki z tym, że na suporcie jest umieszczone wrzeciono narzędziowe. Przesuw suportu odbywa się za pomocą śruby pociągowej.