M Feld TBM339

339

8.5. Ramowe procesy technologiczne wałów stopniowanych

Otwory o stosunku Ud > 8 powinno się wykonywać na obrabiarkach do otworów długich przy użyciu odpowiednich narzędzi. Tego rodzaju technologia, przy starannym doborze warunków obróbki, umożliwia osiągnięcie:

-    dokładnych otworów w granicach 9^11 klasy dokładności, a w szczególnych przypadkach nawet 7^-9 klasy dokładności,

-    chropowatości powierzchni 1,2 pm > R„ >0,16 pm,

-    odchyłki kołowości do 2 pm,

-    prostoliniowości otworu w zależności od jego długości w granicach 0,01 + 0,05 mm.

Krótkie otwory, dla których stosunek długości do średnicy wynosi ok. 5, wykonuje się najczęściej wiertłem krętym. Przy wierceniu takim wiertłem otworów dłuższych należy się liczyć z odchyleniem wiertła od osi, dlatego naddatki, jakie powinny być przewidziane na powierzchniach zewnętrznych, muszą być znacznie powiększone.

Dlatego też nie stosunek długości do średnicy powinien decydować, czy otwór wykonywać wiertłem krętym, czy wiertłami do długich otworów, ale wymagania postawione przez konstruktora w stosunku do tolerancji wymiaru, chropowatości powierzchni, okrągłości, prostoliniowości itp. Czasami więc otwory krótsze o zwiększonych wymaganiach dokładności można ekonomicznie obrabiać na obrabiarkach do otworów długich. Dotyczy to zwłaszcza tych przypadków, kiedy dzięki obróbce na obrabiarkach do otworów długich, osiąga się żądane dokładności i unika rozwiercania, wytaczania czy nawet przeciągania.

Technologia otworów długich zależy od obrabiarki, na której otwór będzie wykonany, oraz od narzędzia. Cechą charakterystyczną tej metody jest podawanie pod ciśnieniem płynu obróbkowego, którego zadaniem jest, oprócz smarowania narzędzia i jego chłodzenia, przede wszystkim wypłukiwanie wiórów.

a)

RYS. 8.116. Sposoby doprowadzenia płynu obróbkowego do ostrzy wiertła: a) doprowadzenie wewnętrzne i odprowadzenie zewnętrzne, b) doprowadzenie zewnętrzne i odprowadzenie wewnętrzne

Stosowane są dwie podstawowe metody podawania płynu obróbkowego (rys. 8.116). Może on być doprowadzany do strefy obróbki wewnętrznie, przez uchwyt narzędzia i otwór w głowicy narzędziowej, i odprowadzany wraz z wiórami zewnętrznie przez odpowiednie wybranie (rys. 8.116a). Wióry odprowadzane zewnętrznie pogarszają jednak jakość powierzchni obrabianej. Drugim sposobem, nie mającym tej wady, jest zewnętrzne doprowadzenie płynu i wewnętrzne odprowadzenie go wraz z wiórami (rys. 8.116b).