M Feld TBM666

666

14. Operacje występujące w procesach technologicznych części różnych klas

Drugą charakterystyczną cechą zadziorów, określającą łatwość ich usuwania, jest miejsce, w którym występują. Najłatwiej usuwa się zadziory z zewnętrznych krawędzi, nieco trudniej usuwa się je z krawędzi utworzonych przez powierzchnie tworzące kąt rozwarty, najtrudniej zaś z krawędzi położonych w głębokich otworach nieprzelotowych, na powierzchniach wklęsłych i w narożach wewnętrznych.

Trzecią cechą charakterystyczną zadziorów jest ich wysokość. Rozróżnia się zadziory wysokie, które powstają w miejscu wyjścia narzędzia z obrabianego materiału, oraz zadziory drobne. Umownie zalicza się do drobnych te zadziory, których wysokość nie przekracza 0,3 mm.

Przy wytwarzaniu części usunięcie zadziorów stanowi duży problem. Określa się, że koszty tej operacji mogą dochodzić do 20% kosztu wyprodukowania części. Dlatego istotnym jest, aby tak prowadzić proces, ażeby wielkość zadzioru zmniejszyć do minimum i tym samym zmniejszyć koszt jego usuwania. Na wielkość powstającego zadzioru mają wpływ następujące czynniki:

-    właściwości obrabianego materiału,

-    geometria ostrza narzędzia,

-    parametry skrawania,

-    warunki obróbki (obróbka z płynem obróbkowym, obróbka na sucho).

Istnieje wiele sposobów usuwania zadziorów i załamywania ostrych krawędzi. Najczęściej stosowane z nich to:

obróbka ręczna na szlifierkach tarczowych, obróbka ręczna na szlifierkach taśmowych, obróbka ręczna za pomocą pilnika,

obróbka przy użyciu frezów, pogłębiaczy, szczotek i ściernic, obróbka w pojemnikach za pomocą luźnych kształtek ściernych, frezowanie igłowe, obróbka elektromechaniczna, obróbka cieplna.

14.3.1.    Obróbka ręczna na szlifierkach tarczowych

Proces ten polega na ręcznym przesuwaniu krawędzi przedmiotu wzdłuż powierzchni roboczej ściernicy. Podczas tej obróbki powstają silne drgania, które z czasem wywołują tzw. chorobę wibracyjną. Z tego powodu ten sposób usuwania zadziorów bądź załamywania krawędzi może być stosowany jedynie sporadycznie, przy niewielkiej liczbie sztuk.

14.3.2.    Obróbka ręczna na szlifierkach taśmowych

W tym przypadku ściernica jest zastąpiona taśmą ścierną. Proces usuwania zadziorów lub załamywania ostrych krawędzi przebiega znacznie spokojniej. Uniwersalną szlifierkę taśmową prostej konstrukcji, do prac ręcznych, przedstawiono na rys. 14.3.