mleko <----1
odtłuszczone i
mleko pełne
4_______.
Wirowanie
J, śmietanka Pasteryzacja
.V .....^
Chłodzenie
Dojrzewanie fizyczne j i biologiczne
Mieszanie r
:
Zmaśtanie
i
j
...y. ..
! Wygniatanie j<-
i- * • -i Pakowanie j
'■.........I......J
dystrybucja
schłodzony olej roślinny, np.sojowy
--> maślanka
sol
Rys. 3.16. Uproszczony schemat czynnościowy produkcji wyrobu mastopodobnego Bregott metodą zmaślania (na podstawie materiałów Alfa Laval)
Chęć obniżenia strat tłuszczu w maślance w trakcie tradycyjnego zmaślania, a także zastąpienia większej ilości tłuszczu mlekowego olejami roślinnymi przyczyniła się do opracowania nowej technologii zwanej Alfa-Blend. Jest ona przykładem technologii zbliżonej do technologii otrzymywania margaryny. Gotowy produkt otrzymuje się tutaj przez wymieszanie wychłodzonej do 20°C i dojrzałej fizycznie śmietanki (70-80% tłuszczu) z olejem roślinnym, a następnie odwrócenie faz w skrobakowym wymienniku ciepła, który umożliwia równoczesne mieszanie i schładzanie obrabianej mieszanki. Ostateczne cechy są nadawane produktowi w wygniataczach palcowych sprzężonych dodatkowo z wymiennikiem skrobakowym. Technologia ta umożliwia również otrzymywanie wyrobów o obniżonej zawartości tłuszczu (40-60%).
Przykładem sposobu otrzymywania produktu masłopodobnego o obniżonej zawartości tłuszczu może być również opracowana przez firmę Alfa-Laval technologia otrzymywania pasty maślanej. Jak już wspomniano, jest ona emulsją typu o/w, co oznacza, że fazą ciągłą jest tutaj woda, a tłuszcz występuje w postaci rozproszonych kuleczek tłuszczowych. Uproszczony schemat procesu technologicznego otrzymywania pasty maślanej przedstawiono na rysunku 3.17.
Opracowane w ostatnich latach technologie otrzymywania wyrobów masło-podobnych o obniżonej zawartości tłuszczu przewidują również możliwość nadawania produktowi ostatecznych cech w wyniku homogenizacji poddanego wcześniej obróbce próżniowej masła z odpowiednią ilością oddzielnie przygotowanej fazy wodnej. Ta ostatnia jest roztworem wodnym jednego lub kilku sproszkowanych preparatów białkowych. Ich rolą jest m.in. stabilizacja struktury produktu gotowego. W miarę potrzeb do produktu mogą być również dozowane zakwas i sól, a także substancje smakowo-zapachowe.
mleko odtłuszczone
.......X____
Pasteryzacja
Mieszanie
J
Ochłodzenie
!
... ..J,.....
Ultrafiitracja 3-krotne zagęszczenie I
koncentrat UF,
T
odciek UF ------^
Pasteryzacja
Homogenizacja
Pakowanie na ciepło
I Chłodzenie L w tunelu chłodniczym
Chłodzenie
w chłodni magazynowej
T
dystrybucja
Rys. 3.17. Uproszczony schemat czynnościowy produkcji pasty maślanej
zakwas maślarski, jogurtowy lub kefirowy (na podstawie materiałów Alfa Laval)
sól
masło topione lub śmietanka 70-80% tł