Obraz (167)

332 ROZSTAĆ SIĘ Z POLSKĄ?

Oto spowiedź dziecięcia wieku, którym jest — co nie bez znaczenia — młoda wykształcona dziewczyna.

%\

%

Przypisy ¹ *

Ostatnio ukazały się książki, zawierające prot>y (^agnozy współczesnej sytuacji polskości, H^^anenjż^/ Ośrodek Myśli Politycznej w Krakowie, D^b^rolŚB^Ćidee konserwatywne i liberalne, zakorzenione w tradycji chrześcijańskiej”: D. Gawina, Polska wieczny romans. O zmązkach literatury i polityki w XX wieku, Kraków 2005; M.A. Cichockiego, Władza i pamięć. O politycznej funkcji historii, Kraków 2005; Z. Krasnodębskiego, Drzemka rozsądnych. Zebrane eseje i szkice, Kraków 2006. Referaty Gawina i Krasnodębskiego oraz dyskusje i polemiki z nimi zawiera wydana przez Rmdację im. Stefana Batorego książka Jaka Polska? Czyja Polska? Diagnozy i dyskusje, Warszawa 2006.

My do Europy, „Dekada Literacka” 2004, nr 2, Prasa potwierdziła obawy socjologa. Doniosła ostatnio o przyczynach zakwestionowania przez Unię Europejską dopłat dla rolników polskich: „Rolnicy dostali dopłaty, choć wielu nie przestrzegało tzw. dobrej praktyki rolniczej, a to ona jest podstawą dotacji. Chodzi o czystość w gospodarstwie, zagospodarowanie ścieków, stosowanie płodozmianu, ochronę wód gruntowych przed nawozami, dbanie o zwierzęta”. Być może, Polska będzie musiała zwrócić to, co zostało wypłacone rolnikom, a może nawet Bruksela skasuje nam program funduszu dla Obszarów o Niekorzystnych Warunkach Gospodarowania. Odpowiedź przedstawiciela Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest rozczulająca: „Nie możemy karać rolników, których z takim trudem przekonywaliśmy do integracji” (K. Naszkowska, Unia się zezłościła, „Gazeta Wyborcza” z 27 VII 2006).

Socjolog i pedagog, Hanna Świda-Ziemba, podając wyniki badań z 2006 roku, dotyczące wartości uznawanych przez młodzież studencką, stwierdza, że patriotyzm znalazł się na 78. miejscu spośród 80 pojęć. Ale jak rozumiany patriotyzm? W Polsce nie udaje się „budowanie zmysłu działania obywatelskiego”, może dlatego dla wielu młodych ludzi Pol-

ska jest krajem obcym. „Bo ja nie mówiłabym tu o niechęci, to raczej obcość”. Prof. Świda-Ziemba nie ma nic przeciwko mitom Solidarności ani legendzie Powstania Warszawskiego. Uważa jednak, że nie można z nich czynić „rdzenia nowej tożsamości”. „W oficjalnym dyskursie trzeba skończyć z martyrologią, zamiast porażek i klęsk podkreślać to, co udało nam się zrobić. Niestety, roztrwoniliśmy kapitał społeczny z początku lat 90. Zacznijmy w końcu podkreślać, że w dzisiejszych czasach nie trzeba przelewać krwi za ojczyznę. Wolontariat w hospicjum i działania lokalne są dziś formą patriotyzmu i służby wobec kraju". Niech polskość będzie obywatelska, kończy prof. Świda-Ziemba [Trzeba skończyć z martyrologią, „Gazeta Wyborcza” z 7 IX 2006).

⁴    Co zrobić z Samoobroną? Z A. Smolarem rozmawia W. Załuska, „Gazeta Wyborcza” z 8 IV 2004.

⁵    My do Europy.

⁶    B. Łagowski, Władza kultury, „Przegląd” z 27 VI 2004.

⁷    I. Kertesz, Ja, inny. Kronika przemiany. Przeł. A. Górecka, Warszawa 2004, s. 71 (podkr. moje — M.J.).

⁸    S. Cessou, „epok” nr 42, dec. 2003-janv. 2004.

⁹    „Gazeta Wyborcza” z 25 II 2004.

¹⁰    To ja, dyletantka. Z Dorotą Masłowską rozmawia Magdalena Michalska, „Gazeta Wyborcza” z 25 IX 2003.

¹¹    Por. rozważania o Masłowskiej w znajdującym się w niniejszej książce tekście Ruskie i polskie.

¹²    D. Masłowska, Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną, Warszawa 2002, wyd. II, s. 40. Kolejne cytaty lokalizuję w tekście.

¹³    M. Zaleski, Bajka raczej smutna, „Res Publica Nowa”, listopad 2002.

¹⁴    K. Dunin, Czytając Polskę, s. 237.

¹⁵    „Wprost” z 13 VII 2003.

¹⁶    M. Sieniewicz, Czwarte niebo, Warszawa 2003. Cytaty lokalizuję w tekście.

¹⁷    W. Kuczok, Gnój, Warszawa 2003. Cytaty lokalizuję w tekście.

¹⁶ „Czytelnik” 00, 2003. Numer próbny.

¹⁹ Moją magdalenką jest nahaj. Z Wojciechem Kuczokiem rozmawia Krzysztof Masłoń, „Rzeczpospolita” z 21-22 VI 2003.