< 'nlLou
I Przez podstawienie av -t- bx + c t obliczamy całkę typu:
(6.21)
V,«! + +c v/
2. Przez podstawienie ,v = 47, t ,dx = 47, dl obliczamy całkę typu:
r dx rui \-== = \-==dl = arcsi
\la-x‘ vl-r
dl
arcsiti/ +c = arcsin—=■ + k
47,
(6.22)
1 Przez podstawienie * + -Ja + jr2 = t, a stąd:
I i
. x+y/a + x2 t
dx = 7=^--. - dx - dx = dl,
4a + x:
yja + x2
obliczamy całkę:
dx r dt
J .77^— = J — = ln[/| + c = In|x + 7a + x2 \ + c . \a + x2 1
(6.23)
4. Całkę J-
dx
r— - przez sprowadzenie do postaci kanonicznej trój-
■Jax2 + bx + c
mianu ux2 + bx + c i odpowiednie podstawienie, przekształcamy w całkę przedstawioną w punkcie 2, jeśli a < 0, lub w punkcie 3, jeśli a > 0.
Ogólnie:
Bx + C
[ BX + L j
■Jax2 +bx + c X =
= -g-f : 2aX + b dx + {c-—\\
2a 7ax2 +bx '
+ c
dx
2a J 4ax2 + bx + c
(6.24)
przy czym metody obliczania całek występujących po prawej stronie tego wzoru zostały omówione powyżej w punktach 1-4.
!*• /ykliiri (>.S
“> J
dx
t-J
dx
dx
V 3 -ł- 2jc - JC2 yl4-{x-\)2 2
v 2 ,
po podstawieniu = w , dx = 2,du, otrzymujemy:
du
yj\-u:
= arcsin u + k = arcsin
x-\
+ c
\
h» j-
tlx
etc
a/a-2 + 6x +1 ^/(x + 3)" -8
na podstawie wzoru (6.23);
= In
jr + 3 + + 3)2 S
i o.
s r 3-2* j f 4-2x
C) J L , ,dx = \
yj4x-x2 —3 ^4x-x2 - 3 y/4x-x2 3
= 2\4x — x2 -3 - arcsin (x-2)+ c
(na podstawie wzorów (6.21) i (6.22)), ponieważ: 4jc- x" 3 więc podstawiając x-2 = l, dx- dt otrzymujemy:
n
(A
dx
-J-
dt
yj4x-x2 -3 a/T-—
■ = arcsin t + c = arcsin (.r - 2) + c .
Zadania
6. Obliczyć całki funkcji niewymiernej:
a) I / ^ 6 =dx' b) J / ^..... » c) J
J -Jx2 - 4x + 5 W9*2 + 16 J
dx
a/
_
*2 + 2* + 2
e) }
Vl - 9x2
dx,
V25a-2 -16 dx
yjl-9x2 ’