psychologia religii3

137

cowała z deprogramującymi. Jednakże pogląd na genezę konwersji jest taki san - przekonanie o zajściu "prania mózgu". Wysiłek deprogramistów skierowany jest na przejęcie kontroli nad sytuacją i wywołanie czegoś pokrewnego dramatycznej rekonwersji.

Jak łatwo zauważyć, deprogramowanie vj swej brutalnej odmianie zbliżone jest do klasycznego modelu "prania mózgu", mającego je usprawiedliwić. Istnieją oczywiście różnice pomiędzy deprogramowanieta a "praniem mózgu", jednakże bezspornie brutalne deprogramowanie bardziej przypomina "pranie mózgu" niż rekrutacyjne i resocjalizujące techniki używane przez nowe religie. Sytuacja taka to ironiczny a typowy przykład na to, że pewne grupy czy ruchy stają się z czasem podobne do swoich własnych wyobrażeń na temat przeciwnika. Zatem - "we have met the enemy and it is us", jak stwierdził Pogo - postać z komiksu.

Tłumaczył: Liaciej ' Swierzawski

Bibliografia

1.    Anthony D., Robbins T., Doucas M. and Curtis T. /1978/: Patients and pilgrims: Changing attitudes to\7ard psychotherapy of converts to eastem mysticisn. In J.T. Richardson /ed./, Con^ersion Careers: In and Out of the New Religions. London: Sagę.

2.    Anthony D., Robbins T. and LIcCarthy J. /1980/: Legitimating Re-pression. Society 17 /3/: 39 - 42..

3.    Balch R.W. /1980/s Lookiig tehind the scenes in a religious cult: Implications for the study of conversion. Sociological Analysis 41 /2/: 137 - 143.

4* Balch R.W. and Taylor D. /1978/: See.kers and saucers: The role of the culiic milieu in joining a UPO cult. In J.T. Richardson /ed./_# Conversion Careers, op.cit.

5. Barker S. /1981/: Y/ho’d be a Uoonie? A comparative study of those who jcin the Unification Church in Britian. Porthconing in B. Y/ilson /ed./, The Social Context of the New Religious Moyements. New York: Ross of Sharon Press*

6* Beckford J. /197B/: Accounting for conversion. British Journal of Sociology 29: 249 - 262.

7* Beckford J* /1979/: Through the looking-gla33 and out the other side: YYithdrawal from the Rev. Ifoon^s Unification Church. Les Archives de Sciences Sociales des Religions, 45. /1/: 95 - 116.