s19 3

KRYTYCZNE STUDIA NAD BEZPIECZEŃSTWEM

Szkolą paryska rozwinęła teorię czynienia niebezpiecznym (msecuriiisa-Ilon) w wyniku oddziaływania władzy dyskursywnej. Czynienie niebezpiecznym oznacza proces, w którym elity i władze w wyniku wywołania poczucia niepewności i niepokoju obniżają próg akccptowalności dla „innych”. Wzbudzanie poczucia niepokoju za pomocą posunięć skierowanych przeciwko terrorowi i imigracji, wprowadzanych w życie przez, policję, sądy i straż graniczną, jest środkiem, który wiąże życic wewnątrzpaństwowe z zagrożeniem zewnętrznym”.

Ieoria czynienia niebezpiecznym jest wśród nictradycyjnych teorii bezpieczeństwa podejściem najwęższym. Proponuje rozpoczęcie badania od zidentyfikowania grup, które są ofiarą praktyk bezpieczeństwa, a następnie udzielenie głosu tym, którzy są w kręgu oddziaływania stanu niebezpieczeństwa. Zbieżność między teorią czynienia niebezpiecznym a omówioną teorią sekurytyzacji ma jedynie charakter semantyczny. W rzeczywistości teorie te są sobie przeciwne. Czynienie niebezpiecznym zakłada wielość aktorów występujących w polu bezpieczeństwa. Rywalizują oni w określaniu, czyje bezpieczeństwo jest najważniejsze. Z tego powodu wynik aktu sekury-tyzującego jest niewiadomy.

Ieoria czynienia niebezpiecznym jest stosowana w odniesieniu do polityki migracyjnej Unii Europejskiej. Niekontrolowaną migrację przedstawia się często jako zagrożenie dla bezpieczeństwa społecznego i kulturowego (tożsamość) oraz gospodarczego (miejsca pracy, zasiłki). Innym przykładem jest uznanie przez Francję latem 2010 r. pobytu Romów za zagrożenie dla bezpieczeństwa i zastosowanie specjalnego środka w postaci ich deportacji do Rumunii.

W ujęciu szkoły paryskiej sckuryiyzacja jest nic tyle jednorazowym aktem mowy. co procesem, wynikiem oddziaływania dyskursu zagrożenia, wzmacnianym przez rutynę instytucjonalną”. Praktyka bezpieczeństwa tworzy relacje przemocy. Emancypacja jest możliwa jedynie po przeprowadzeniu desekurytyzacji i rozmontowaniu dotychczasowych ram bezpieczeństwa. Badaczy interesuje, w jaki sposób stan wyjątkowy stał się rodzajem paradygmatu rządu, a jego przywołanie codzienną polityczną praktyką, umożliwiającą państwu wprowadzenie środków nadzwyczajnych”.

Bezpieczeństwo jest rozumiane jako technologia, która tworzy, a zarazem ogranicza jednostki w ramach szerszego systemu władzy. Obywatelstwo ^{1 2} narzuca sposób postrzegania „naszego” bezpieczeństwa w opozycji do be; pieczeńsiwa ..innych"⁵⁶. Cechą stosunków międzynarodowych jest nasilaj; ca się po 11 września 2001 r. rywalizacja między dyskursem bczpicczeństw a dyskursem praw człowieka. Wojna z terrorem wytworzyła atmosferę sir; clm i niebezpieczeństwa, w konsekwencji liberalne rządy wprowadzaj nicliberalnc praktyki zarządzania populacją, które wzmacniają nad ni nadzór⁵'.

Habitus bezpieczeństwa

W koncepcji habilusu Pierrc’a Bourdicu pole oznacza społeczną przestrzel w ramach której aktorzy zacieśniają związki ze sobą, tworząc kompleksów sieć relacji nierówności władzy i dobrobytu. W konsekwencji różnica międz tym, co wewnątrz, a tym, co na zewnątrz, ulega zatarciu.

Zakończenie zimnej wojny i zacieśnienie integracji europejskiej przy czyniły się do zmniejszenia zagrożeń, co zmusiło podmioty funkcjonując w sferze bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego do poszukiwani racji swojego istnienia⁵². Praktyki policyjne w sferze wewnętrznej oraz. prak tyki wojskowe w sferze zewnętrznej połączyły się, tworząc jedno pole bezpieczeństwa i znosząc w ten sposób tradycyjny podział na bczpicczeństw wewnętrzne i zewnętrzne. Policja i wojsko tworzą wiedzę na temat bezpit czeństwa, media przedstawiają zagrożenia, a opinia publiczna dyskutuj o ich znaczeniu. Mówienie i pisanie na temat danego zagadnienia w katc gonach bezpieczeństwa integruje heterogeniczne zjawiska, takie jak migra cja, fundamentalizm religijny, terroryzm, narkotyki czy europejski rync wewnętrzny w jedną całość, określaną mianem pola bezpieczeństwa.

Na podstawie analiz zachodniego habilusu bezpieczeństwa Didicr Big-doszedł do wniosku, że rozróżnienie między policją funkcjonującą w sferz wewnętrznej a armią działającą w sferze zewnętrznej staje się nieostre Instytucje konkurują o coraz bardziej odterytorializowanc zadania trądy cyjncj policji, wojska i służb celnych. Pole globalnego niebezpieczeństw tworzą instytucje rządowe i pozarządowe, wojsko, policja, prywatne przed siębiorstwa bezpieczeństwa oraz osoby zajmujące się bezpicczcństwen

⁵⁶ Anlhony Burtę. Bąvnd Sccun.y. HJhics and VułoKt: aguinst the Othtr, London: Knutledg

2007. v 20. Patrz szerzej Dilton. Lobo-Gucrrcro. Biopolitia ajSeturiiy. s. 265-292; Claudi Aradau. Louis Lobo-Gucircro, Rcns van Munster. Security. Tcchnohgfts oj Rak. and tke fMitiai .Security Dialogue' 2C08. L 39, nr 2-3, s. 147-154.

° Pcoplcs, Vaughan Williams, 2010. s. 69. ^u rioyd.Croti.2010. s. 8.

” C.A.S.E. Cotkctłw. 2006. s. 4S7.

Jef Huysmans, The Mina o/ Inwunty: Fear Uigmiion and Asyium in ihe EU. Abington: Routlcdgc 2006, s. 153.

^5ł Rcns van Munster. Stcuruy on a Shoesinng: A lhtchhtker's Guide lo Critiad Schoołs of Security in Europę, „Security Duloguc" 2007, L 42, nr 2, s. 235-243.