s21

KRYTYCZNE STUDIA NAD BEZPIECZEŃSTWEM

przypuśćmy, praw człowieka¹⁴. Badacz, wyróżnia irzy strategie dcsckury-lyzacji imigracji. Strategia obiektywistyczna polega na dowodzeniu, że imigranci nie stanowią zagrożenia dla bezpieczeństwa. Strategia konstruk-lywistyczna polega z kolei na rozpowszechnianiu wiedzy, jak konstruuje się zagrożenie ze strony imigrantów, co ogranicza możliwości stanowienia aktów sekurytyzacyjnych. Strategia dekonstruktywistyczna natomiast polega na wsłuchiwaniu się w glosy imigrantów i uwzględnianiu ich doświadczenia w celu przełamania podziału na „my" i „oni’"⁴⁷.

Przedmiotem debaty są także funkcje sprawowane przez analityków i teoretyków bezpieczeństwa. Język nie jest jedynie instrumentem komunikacji. służącym do opisywania świata rzeczywistego, lecz także środkiem łączącym określone praktyki w instytucjonalne ramy. Język ma nu>c tworzenia rzeczywistości społecznej, może przyczyniać się do jej niezamierzonej sckurytyzacji⁶*.

Badacze stoją przed normatywnym dylematem bezpieczeństwa, który polega na tym, że podmiot dokonujący aktu sekurytyzacji nic w pełni kontroluje skutek, jaki akt ten wywołuje. Każdy, kto angażuje się w studia nad bezpieczeństwem, staje się częścią politycznej technologii zarządzania bezpieczeństwem i ponosi ryzyko powielania i wzmacniania określonych podmiotowości. Przedstawiciele szkoły pary skiej twierdzą, że mówienie i pisanie o bezpieczeństwie nigdy nie jest niewinne. Zaangażowanie w studia nad bezpieczeństwem i udział w tworzeniu wiedzy o bezpieczeństwie niesie ze sobą ryzyko podtrzymywania określonego porządku społecznego. Analitycy powinni rozumieć symboliczną silę bezpieczeństwa, unikać powielania i pod-trzymywania określonych podmiotowości i potencjalnie szkodliwej sekurytyzacji przedmiotów referencyjnych, a promować podejścia alternatywne⁴⁵.

Porównanie szkół

Występujące w ramach krytycznych studiów nad bezpieczeństwem szkoły odwołują się do różnych tradycji filozoficznych. Szkoła kopenhaska nawiązuje do aktu mowy Johna Austina i koncepcji stanu wyjątkowego Carla “ Huysmaos, The Poltiks ojJuscatrity. s. 146.

’ ’ Jcf Huyscnans, Migranta as Security Problem Ihmger oj ^Seeuńtising’ Social Issuej, w: Robert Millcs, Dietrich Thranhardt (red ).Migyatton andBuropean Integra Hwl The Dynamics oj bwlusion atki ExcUaioa, London: Pinter 1995, s. 66-67.

^u Jcf łiuysmans, De/mbig Social ConstructMun Ir, Security Studies: The Nonnative DćScmmu oj Wntlng Security. ^Mtenutiws* 2002, t. 27. Speciil Issoe, s. 44.

*’ Ćharrctt, 2009. s. 15,33.

flrtwiuna

uta*

Schmilla, szkoła walijska do dorobku Szkoły Frankfurckiej (Horkhcimer, Habermas) i idei hegemonii Antonio Grantscicgo, natomiast szkoła paryska do koncepcji r/ądowości Michaela Foucaulta, dekonstrukcji Jaąucsa Derridyego i pola bezpieczeństwa Picrrc’a Bourdicu.

Bezpieczeństwo w ujęciu szkoły kopenhaskiej jest aktem mowy i wynikiem sekurytyzacji, szkoły walijskiej tożsame jest z emancypacją, natomiast szkoły paryskiej - rezultatem rządowo&i i czynienia niebezpiecznym. Opisane nurty różnią się także rodzajem zadawanych pytań badawczych. Szkoła kopenhaska analizuje rozszerzenie bezpieczeństwa poza sektor militarny, szkoła walijska - pogłębienie bezpieczeństwa i uznanie społecznego charakteru zagrożeń, a szkoła paryska - pole bezpieczeństwa i połączenie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego

Sekurytyzacja może być z perspektywy normatywnej postrzegana albo negatywnie, jako służąca nieuzasadnionemu przeznaczaniu środków na przeciwdziałanie często rzekomym zagrożeniom, jak w ujęciu szkoły kopenhaskiej i paryskiej, albo pozytywnie, jako instrument umożliwiający skoncentrowanie środków na rzecz przeprowadzenia zmiany i emancypacji, jak w ujęciu szkoły walijskiej (patrz lab. 7.1).

Badacze zastanawiają się. czy europejskie studia nad bezpieczeństwem czeka w dalszej perspektywie połączenie nurtów, czy też należy oczekiwać utrzymywania się podziału. Barry Buzan i Ole Waever twierdzą, że być może europejskie studia nad bezpieczeństwem nie pozostaną zinstytucjonalizowane w ramach dotychczasowych szkól, ponieważ już dzisiaj liczna transeuropejska grupa doktorantów porusza się między szkołami. Jednak

Tabela 7.1. Szkoły w ramach krytycznych studiów nad bezpieczeństwem

Wyszczególnienie	Kopenhaska	Walijska	Paryska
Tradycja 6Sozc6czna	Austin. Scfimitt	Horkhcimer, Habermas. Gramso	Foucauit. OerrkJa. Bourdieu
BczpicczeńHwo	akt mowy. sekurytyzacja	emancypacja	rz$dowo4C. uczynienie niebezpiecznym
Idea	rozszerzenie bezpieczeństwa	pogłęb enic bezpieczeństwa	polo bezpieczeństwa
Stosunek do sefcurytyzacjt	negatywny	pozytywny	negatywny
Przedstawicie:*	Barry Buzan. Ole W»evcr	Ken Booth, Richard Wyn Jones	DkJez 8igo. Jcf Huysmans

Ź'6C'o cprscoffjnae własno.