Scan 2 Kopia

mogą posiadać pałeczki wzmacniające o różnej strukturze. Wid mogą stanowić podstawę do wytworzenia błony falującej.

• Podział wic łowców dokonuję się w płaszczyźnie podłużnej. Wynika to z tego, że ciałko podstawowe więl, umieszczone w pobliżu przedniego wierzchołka komórki, odgrywa rolę ccntrtoU. Sam przebieg podziału Jest następujący. Obok dotychczasowego ciałka podstawowego powstaje nowe ciałko, Jądro dzieli się mitotycznło w płaszczyźnie pionowej, a następnie cała komórka dzieli się poczynając od przedniego końca (ryc. 5). Inaczej odbywa się tylko podział u opalin. ale będzie on omówiony w innym miejscu.

Wsrtowec charakteryzują się także procesem płciowym, w którym występuję kopulacja gamet. Proces płciowy jest znany u Poluocido. Hy-permostipido, Opołinido i rzadziej u innych. Polega on na wytworzeniu gamet o różnym stopniu zróżnicowani* (od izegamet do anlzogamet o różnym zachowaniu), a następnie ich kopulacji l utworzeniu zygoty, która jest Jedyni) postacią dipłoidalną w cyklu życiowym wici owe ów. Zagadnienie to zostało bardziej szczegółowo omówione na stronie 74

Przegląd systematyczny. Do typu Mostlpopkora włącza się obceme trzy gromady. Dwie z nich: Płiyfomostipppłiora — wiciowce roli inne i Zoomottlgophora — wiciowco zwierzęce są bardzo obszerne i różnorodne. Natomiast trzecia gromada OpafiMtd — opaliny Jest niewielka, bardzo jednorodna, ale obejmuje organizmy różniące się od pozostałych wiciowców.

Typ: MastioepSOfS — wiciowce

I. Gromada: PAiComainoorAora — wiciowce roilinne 1. Rzęd: Dieojtapriitda Ż. Rząd: Cry?emo»*.UdQ 1 lUąd: EupCenWa 4 Hild CTlrytPWOM-laSO » Rz-id /r«lcrocV4fkie « Rząd: OUor—mmSMs 7 Rząd. Prymnmide a Kład: Voi«xld<

V    Rząd: StlicefUpe^lda

Z Gmnoda: ZoonwzdpopAom — wioiwce zwierzęce I. Rząd: CAoeMjiojWUda Z llząd: Kżlzoweinotda ł Rzvi; KlnrtOfCdilfcta I lvdiręd: Rodonina ż |V>drrwd: TrypooMoruu y i Rząd: Kętorlomosadida

V    Rząd: rupio non cdiZa

*    Iliad Otpmom.ImU

7 llząd; TrMkMWMdlrf* , a lUąd Ifyper-w.rnjtd.

#    Rząd r.brUU

i Crcmadi. OpaUaate opallny

1. Gromada: P1IYTOMAST1GOPHORA — WICIOWCE ROŚLINNE

Do gromady Phyłoraaitijopłsore zalicza się szereg rzędów, w których/ występuj.) gatunki nutotroilczno. C«ha charakterystyczna tych pierwotniaków Jest obecność plan tyjt ó w, zawierających barwnik umożliwia-jacy fotosyntez*;. Najczęściej Jest to chlorofil i wówczas takie plastydy 1-1 nazywane chloroplastami.. W przypadku występowania innych karotenoidów barwa plastytłósr mole być złota, bratowa lub czerwona. Liczba plaslydów molo być różna i zazwyczaj bywa swoista dla grupy. Plastydy sa oddzielono od cytoplazmy błon), a u niektórych, np. u Chry-fotnonodida występuje joucu dodatkowa błona. łącząca się z blv.-) jadra komórkowego. Plastydy m wypełnione przezj^omę czyli matnkj. U wt-ciowców w instnks znajdują się liczno płytki (TamrilaeJ, bardziej lub mniej gęsto ułożone i zazwyczaj równolegle Jedna do drugiej. K.i/da z tych płytek składa t.ię z pewnej liczby spłaszczonych worków, zwanych tylafcoi darni. W skład tylakoidów wchodzi) białka, lipidy i barwniki; tu odbywa się fotosynteza, zał wyprodukowane substancje rezerwowe mogą znajdować się w matriks. Płytki występują tylko, wówczas, gdy plastydy sa normalnie czynne. Po długotrwałym przebywaniu w ciemności plastydy staja się bezbarwne, maleją, tracą płytki. Po ponownym wystawieniu na śwutło odzyskuj) poprzednie wymiary i budowę. Gatunki bezbarwne, np. /Utarta lub Pófytonia zachowują w cytoplazmie pęcherzyki, które można interpretować jako uwstccznione plastydy.

Plastydy wieżowców zawieraj) pewni) ilość swoistego DNA. a w czasie podziału komórki dricli_się tak. że każda z komórek potomnych otrzymuje zawiązki przyszłych pla'slydów, _

Oprócz plastydów wiciowce roślinne mogą [wsiadać inne charskto-

•    rystycznc organellum stigmę (plamkę oc*n.|). Jest ona {budowana z. granulek pigmentu, ułożonych w Jedna lub kilka warstw. Stlgma u częi-ci gatunków, np. u Volnccr jest zwi.)zan* z plostydiral, u innych np. ż.'u silona występuję w pobliżu podstawy wici. U niektórych Di.-.o/fapellida. np. u frythrojMU budowa stigmy jest bardzo złożona (ryc. 6C). Występuje w niej ciałko krystaliczne odgrywające rolę soczewki oraz warstwa światłoczuła odpowiadająca siatkówce.

Charakterystyczna i najbardziej znana postacią Phyfomortipoplioru jest ruchliwa postać wiciowa, jednak większość wiciowców roślinnych

•    może łatwo przechodzić w postac||>a lin eiTijPoJega to na tym.ze wictowiec przestaje się poruszać. traci wić, staje się kulisty i otacza się warstwa galaretowata. W stanie płlmclli komórki są nadal czynne, zachodzi w nich fotosynteza, mog.) także się dzielić, tworząc swego rodzaju nteforemne kolonie. Postać palmelll przypomina glony, u których zresztą wyraźnie dominuje. Oprócz tworzenia palmelll wicie gatunków PJisitomałligojihora