382
V. Funkcje wielu zmiennych
najmniejszą wartość, gdy wszystkie składniki są równe
(_ v<y-xj/v /_ \ /_\
j) -fe)
(i-Dh
V(v-i)/y /„ \<v-D/y
czyli gdy
Po P1 Pl
Tak więc kolejne ciśnienia tworzą postęp geometryczny. Stąd
Pi—yjpoP, Pz=yJpoP2-
5) Na płaszczyźnie dany jest trójkąt o bokach a, b, c (rys. 108); można na nim zbudować jako na podstawie nieskończenie wiele ostrosłupów o danej wysokości h. Trzeba znaleźć spośród nich taki, który ma najmniejszą powierzchnię boczną S.
Zagadnienie sprowadza się do znalezienia rzutu M wierzchołka ostrosłupa. Położenie jego jest określone przez trzy prostopadłe x, y, z opuszczone odpowiednio na boki a, b, c. Każdą z tych prostopadłych bierzemy ze znakiem plus, gdy punkt M leży z tej samej strony odpowiedniego boku co cały trójkąt, i ze znakiem minus w przeciwnym wypadku. Wielkości x, y, z związane są zależnością
2 P—ax—by
ax+by+cz—2P, skąd z—-—
c
(P oznacza pole trójkąta). Interesująca nas powierzchnia boczna S wyraża się teraz wzorem
S—jaVx2+h2+jby/y2+h2+^C\/z2+hz ,
gdzie z powinno być zastąpione przez znalezione wyżej wyrażenie. Obszarem zmienności zmiennych niezależnych x i y jest cała płaszczyzna xy. Jest teraz
y/x2+h2 Jz2+h2 C
2 S,=
by
czyli
y/u2+h2 ■s/z2+h2 c
, skąd x=y = z.
Odpowiednim położeniem punktu M jest środek koła wpisanego w trójkąt.
Łatwo jest pokazać, że tym wartościom x i y odpowiada najmniejsza wartość S. Mianowicie, podobnie jak w przykładzie 4) z poprzedniego ustępu, trzeba skorzystać z tego, że przy nieograniczonym wzrastaniu x lub y również i S rośnie nieograniczenie.
6) Niech będą dane na płaszczyźnie trzy punkty Miiai.bi), M2(a2, b2), M3(a2, b3), nie leżące na jednej prostej. Trzeba znaleźć na tej płaszczyźnie taki punkt, żeby suma jego odległości od danych punktów była najmniejsza.
Biorąc dowolny punkt M(x,y) oznaczmy
Pi=-J{.x-a,)2+{y-b,)2 (i=1,2,3).