NIEDR02N0ŚĆ MECHANICZNA JELIT leczenie
1. przedoperacyjne - wyrównanie niedoboru płynów ( HCT, RR, tętno, OC2 ) oraz elektrolitów (jonogram), przywrócenie diurezy (diureza godzinowa ), odbarczenie przewodu pokarmowego ( sonda żołądkowa ), wlew doodbytniczy
2. operacja - ?
3. pooperacyjne - leczenie przeciwwstrząsowe, żywienie?
powrót perystaltyki - jelito cienkie ( 24 h ), żołądek ( 48 h ), jelito grube (72 h ) NIEDROŻNOŚĆ PORAZENNA - przyczyny .nie chirurgiczne*
1. kwasica ketonowa w cukrzyce 2 niewydolność nerek 3. porfiria, ołowica
4 hipokaliemia, hiponatremia, hipokalcemia 5. uraz kręgosłupa
OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI
około 5-20 / 100000 mieszkańców / rok, śmiertelność ok. 13% przyczyny:
1. kamica żółciowa ( żółciopochodne OZT ) 70%
2. alkohol ok. 30%
3. zwężenia przewodu Wirsunga, npl brodawki Vatera
4. nadczynność przytarczyc
5. hiperlipidemia
6. uraz brzucha
7. jatrogenne - ERCP, pooperacyjne, leki immunosupresyjne Postacie
• postać łagodna - obrzękowa (80% ) 2% śmiertelności
• postać ciężka - martwiczo-krwotoczna ( 20% )
• ropień trzustki (3% )
• torbiel rzekoma trzustki (2 - 50% ), w V* samoistne wchłonięcie
OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI patogeneza
• obrzęk trzustki
• niedokrwienie i martwica trzustki - u 20%
• martwica okołotrzustkowej tkanki tłuszczowej
• zakażenie martwicy trzustki - u 40%
• objawy ogólne: wstrząs, ARDS, niewydolność nerek, DIC. encefalopatia, niewydolność wątroby,
objawy
• ból brzucha nagły - stały - silny - opasujący do placów
• wymioty nie przynoszące ulgi
• wzdęcie brzucha
• Inne objawy zależnie od ciężkości
• diastaza w krwi / moczu ( 5 x norma )
• RTG przeglądowe brzucha - rozdęta pętla jelitowa
• USG trzustka niewidoczna
• CT - klasyfikacja wg. Balthazara (A, B, C, D, E )
OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI postępowanie
1. rozpoznanie OZT
obraz kliniczny diastaza > 5 x norma
wygląd trzustki w USG, CT lub śródoperacyjnie
2. etiologia OZT
żółciopochodne = bilirubina + ALAT + ALP > 2x norma
3. prognozowanie ciężkości
Skala Ransona, APACHE II, Trapnella,
CRP (znamienny wzrost w II dobie )
leczenie
1. wyrównywanie niedoborów-wodnych, elektrolitowych, białkowych
2. dieta 0
3. żywienie pozajelitowe
4 terapia przeciwbólowa ( bez morfiny !!!)
5. profilaktyka antybiotykowa: IMIPENEM, TAZOCIN, CEFALOSPORYNY III
6. ERCP + SE - żółciopochodne + ciężka postać + do 24 godzin
7. chirurgia - martwica zakażona lub ropień (leczenie powikłań ), planowa cholecystectomia
OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT przyczyny:
1. zator tętniczy, zakrzepica tętnicza
2. zakrzepica żyina
3. NOMI - niedokrwienie bez zamknięcia naczynia zawał krwotoczny - martwica ściany jelita - zapalenie
otrzewnej objawy
• ból brzucha nagły - stały - silny
• wstrząs - stałe pogarszanie się
• brzuch bez objawów otrzewnowych
• wysoka leukocytoza, kwasica metaboliczna
Leczenie ( > 70% śmiertelności)
1. operacja naczyniowa naprawcza ( np. embolectomia)
2. resekcja martwiczego odcinka ( + second-look )
3. laparotomia zwiadowcza
KRWAWIENIE Z PRZEWODU POKARMOWEGO około 55 / 100000 mieszkańców / rok, śmiertelność ok. 10%
1. z górnego odcinka GOPP - granicą więzadło Treitza
2. z dolnego odcinka DOPP
przyczyny krwawień z GOPP:
1. choroba wrzodowa ( 60% ) - częściej XII, u 20% jest pierwszym objawem!
2. zapalenie żołądka ( 6 - 20% ) - NLPZ, alkohol, sepsa (wrzód stresowy )
3. żylaki przełyku (10% ) - w nadciśnieniu wrotnym
4. nowotwór (1-5% )
5. zespół Mallory-Weissa ( 3 - 15% ) - pęknięcie wpustu wskutek wymiotów
objawy
• wymioty: fusowate - skrzepami - krwią ( co najmniej 50 ml)
• stolec smolisty ( 60 - 100 ml krwi)
• krew / skrzepy w stolcu
objawy utraty krwi - wstrząs
RR<80 mmHg, AS>120/min diureza<20 ml/h i
16