wskazania
• zmiażdżenie całej kończyny,
• amputacja urazowa,
• zgorzel gazowa,
• martwica kończyny amputacja:
• pierwotna - w miejscu urazu, maksymalnie oszczędna
• definitywna - mioplastyczna - cięcie płatowe ok. 8 cm poniżej przecięcia kości, wszycie antagonistycznych grup mięśni
OBRAŻENIA WĄTROBY
• najczęstsza przyczyna zgonów w urazach (20% śmiertelności)
• uraz tępy ( złamanie żeber), uraz przenikający
• klasyfikacja VI stopniowa ( krwiak / rozerwanie )
• leczenie zachowawcze: l i II stopień - monitorowanie gojenia w TK
• leczenie operacyjne
manewr Pringle'a ( do 15 min jednorazowo, maksymalnie do 60 min) koagulacja argonem, kleje tkankowe, tachocomb, szycie miąższu
hepatotomia z podkłuciem krwawiących naczyń PACKING = obłożenie chustami
OBRAŻENIA JELIT
• żołądek - proste zeszycie
• dwunastnica - uraz tępy ( krwiak środścienny - perforacja ) - w 70% dotyczy części zaotrzewnowej - skryty przebieg, leczenie:
zeszycie + dobry drenaż zeszycie + wyłączenie dwunastnicy naszycie na uszkodzenie pętli Roux pancreatoduodenectomia
• jelita cienkiego - uraz tępy i przenikający - proste zeszycie lub resekcja
• jelita grubego - częściej uraz przenikający:
zeszycie ( < 6 h )
operacja Hartmanna ( > 6 h lub zapalenie otrzewnej lub rozległe uszkodzenie)
OBRAŻENIA BRZUCHA
• uraz tępy - obrażenie zamknięte - perforacja lub krwotok
• uraz przenikający - obrażenie otwarte - rana kłuta / postrzałowa postępowanie:
1, cewnik do pęcherza - o ile brak przeciwwskazań
2, RTG klatki piersiowej, brzucha i miednicy
3, USG
4 TK brzucha
5. diagnostyczne płukanie otrzewnej - wynik dodatni:
1. wyciek > 10 ml krwi, żółci, treści jelitowej z drenu
2. płyn podany wypływa przez dren opłucnowy
3. E> 100000 /mm3
4. L> 500 / mm3
5. diastaza > 175 j/dl
obrażenia Śledziony
• najczęstsze obrażenie tępe ( 14% śmiertelności)
• uraz tępy ( bezpośredni i pośredni), uraz przenikający
• pęknięcie jednoczasowe / dwuczasowe ( krwiak podtorebkowy)
• klasyfikacja V stopniowa ( krwiak / rozerwanie)
• leczenie zachowawcze: wyjątkowo - u dzieci, izolowany uraz
• leczenie operacyjne
splenectomia
- operacje oszczędzające - u dzieci
OBRAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO postępowanie:
1. cewnik do pęcherza - o ile brak przeciwwskazań
2. RTG miednicy
3. USG
4. TK brzucha
5. urografia
6. cystog rafia NERKA
• leczenie zachowawcze: obrażenia lekkie i ciężkie, stan stabilny - leżenie, antybiotyk, kontrola USG
• leczenie operacyjne: obrażenia ciężkie i krytyczne, wstrząs - nefrectomia lub szycie nerki
PĘCHERZ MOCZOWY
• leczenie operacyjne: szycie + cewnik Fole/a + cystostomia
TYLNA CEWKA (złamanie miednicy + krew w ujściu cewki + krwiak moszny i krocza + brak możliwości oddawania moczu ) - nie wolno zakładać cewnika!!
• przetoka nadłonowa
4