DSC00623 (2)

65

111. Psychologia analityczna C.G. Junga

Jo zespól wyobrażeń, który stanowi centrum poła świadomości i posiada wysoki stopień ciągłości i tożsamości*'. Ten zespół wyobrażeń odpowiada temu, co dziś nazwalibyśmy obrazem własne} osoby (SeIf concept). Jest Ego „podmiotem wszelkich osobowych aktów świadomości” (Jung, 1981, m. 141mW pierwszej fazie rozwoju Ego tworzy się w wyniku oddziaływania środowiska naturalnego i społecznego na jednostkę. Jak pisze Jung: .stosunek między jakąś treścią psychiczną a Ego stanowi kryterium jej uświadomienia”. Ego, będąc centrum pola świadomości, jest strukturą złożoną, której nie można opisać wyczerpująco. Ta ograniczona możliwość opisu V{2go)wynika między innymi z jego podstawowej funkcji: poszerzania pola świadomości o treści nieświadome. Aktywność Ego w tym kierunku sprawia, że cechuje go swoista zmienność, przy równoczesnej .ciągłości i tożsamości”. Rola Ego w życiu psychicznym jednostki ujawnia się szczególnie wyraźnie w procesie rozwoju - w drugiej fazie indywiduacji, kiedy to od Ego zależy powodzenie całego procesu.

Ego posiada swoją komponentę somatyczną, na którą składają się uświadomione procesy fizjologiczne - wrażenia endosom a tyczne, oraz komponentę psychiczną. Pisząc o genezie Ego Jung stwierdza, Ze

„...wyłania się ono zrazu ze zderzenia czynnika somatycznego ze środowiskiem, a kiedy pojawi się już jako podmiot, rozwija się dzięki dalszym zderzeniom zarówno ze środowiskiem, jak i ze światem wewnętrznym" (Jung, 1981, s. 143).

Ego - co Jung mocno podkreśla - nie jest pełną osobowością, jest to jedynie świadomy obszar osobowości.

Ego posiada swoją jakby społeczną reprezentację-jest nią Persona. Persona to obraz Ja przedstawiany innym ludziom. Persona nie odpowiada dokładnie Ego, jej funkcją jest z jednej strony ochrona Ego przed światom, przed utratą intymności, a z drugiej strony tworzenie więzi między Ego i światem innych ludzi.¹ Poważnym problemem psychologicznym jest zdolność różnicowania przez jednostkę własnego Ja i własnej Persony, zdolność do nieutożsamiania ich ze sobą. Utrata tej zdolności, traktowanie Persony jako Ego pogrąża jednostkę w nieprawdę co do niej samej. Persona - maska - powinna pozostać maską. Współcześnie maska ma raczej negatywne konotacje. Budzi podejrzenie, że w grę wchodzi nieprawda, mistyfikacja. Pamiętać jednak trzeba, skąd termin ten się wywodzi. W greckiej tragedii antycznej maski odgrywały dlatego tak istotną rolę, gdyż przedstawiały jakby istotę osoby dramatu. W prostym skrócie plastycznym ujmowały to, co było decydujące dla poczynań osoby, zwłaszcza moralnych. Maska wyrażała esencjonalną prawdę o osobie. Wydaje się, że jest to moment bardzo ważny, o którym często zapominamy. Moralne oblicze człowieka - w najgłębszym tego słowa znaczeniu — jest tym, co decyduje o kontaktach międzyludzkich. Każda sytuacja społeczna jest w swej istocie sytuacją moralną. Tak więc maska z definicji niejako powinna za

wierać istotny czego w istocie dzie uczą się w

komunikat o człowieku. To, że maska może wyrazić coś, nie ma, jest. konsekwencją nieprawidłowości rozwoju. Lu-ciągu tycia tworzyć maski, które okłamują innych, a co