DSC00641

///, Psychologia analityczna C.G. Junga 83

„Stworzenie kobiety z żebra wyjętego Adamowi może być interpretowane jako wskazówka androgynii pierwszego człowieka. Podobne koncepcje są zaświadczone w innych tradycjach (...). Mit androgyna stanowi ilustrację dość rozpowszechnionego wierzenia, a mianowicie, że doskonałość ludzka, utożsamiana przez mitycznego Przodka, zawiera w sobie jedność, będącą zarazem syntezą" (Eliade, 1988, s. 117),

^Boflka androgynia jest jedną z wielu formuł Całkowitość -jędnośd’, która oznacza związek przeciwieństw: żeński - męski, widzialny — niewidzialny, niebo - ziemia, światło - cień, a także dobro - zło, stworzenie — zniszczenie, itd-Religijna medytacja nad owymi przeciwieństwami doprowadziła tło śmiałych wniosków dotyczących paradoksalnej kondycji boskośd, jak i przewartościowania ludzkiej kondycji" (op. cit., s. 117).

Dla Junga ani ma to pierwiastek żeński w psychice mężczyzny, a ani-mus to pierwiastek męski w psychice kobiety. Oba te archetypy w niewielkim tylko stopniu poddają się uświadomieniu: albo poprzez analizę marzeń sennych, albo poprzez specjalne zabiegi analityczne. Pierwiastki te są odpowiedzialne za dwojakiego rodzaju projekcje. Pierwiastek męski u kobiety decyduje o obrazie mężczyzny, jaki się u niej tworzy. Kobieta tworzy obraz mężczyzny, czerpiąc wzory z otoczenia społecznego, przy czym najważniejsze są tu doświadczenia z własnym ojcem. Obraz taki jest następnie rzutowany na mężczyznę realnie istniejącego - np. na przyszłego męża. Podobnie jest z mężczyzną, u którego podstawową, rolę w.tworzeniu obrazu kobiety odgrywa matka. Konsekwencją projekcji jest nieadekwatne, nieprawdziwe spostrzeganie przedstawicieli płci przeciwnej: zgodnie z posiadanym obrazem, a niezgodnie z rzeczywistością. Ten typ projekcji jest w znacznym stopniu odpowiedzialny za rozczarowania w związkach małżeńskich. Doświadczenia dnia codziennego zmuszają małżonków do konfrontacji rzeczywistości drugiej osoby z obrazem, jaki się posiada, a wtedy okazuje się często, że współmałżonek jest zupełnie inną osobą niż ta, którą się poślubiło.

Drugą konsekwencją istnienia animy i animusa jest specyficzna komponenta postaw i zachowań: męska u kobiety, żeńska u mężczyzny. U mężczyzny wyrażać się to może wzmożoną emocjonalnośdą i submisją, u kobiety tzw. „męskim" sposobem myślenia i tendencją do dominacji. Te dwa wymienione aspekty przejawiania się animy i animusa nakładają się na siebie, kształtując odpowiednio zachowania mężczyzn i kobiet we wzajemnych relacjach. Zdrowe relacje mogą zaistnieć tylko wtedy, gdy wycofane zostaną projekcje, gdy człowiek uświadomi sobie i spróbuje zapanować nad zachowaniami wynikającymi z właściwego mu pierwiastka żeńskiego i męskiego.

Jung tak istotne znaczenie dla rozwoju i psychicznego życia człowieka przypisuje animie i animusowi, że nazywąję „obrazem duszy”.. Animę wiąże Jung z erosem (miłością, przede wszystkim macierzyńską), a animusa z logosem (logos - rozum). Omawiając tę kwestię, Jung pisze: