DSC00637

III. Psychologia analityczna C.G. Junga 79

Innymi słowy powiedzieć można, że ta część naszej psychiki, za pomocą której ujmujemy własne życie psychiczne, jest zaledwie częścią większej, trudnej dookreślenia całości, nasze możliwości poznania sa ograniczone. .umysł nie może ująć sam siebie”. Brakuje nam punktu Archimedesa, z którego moglibyśmy spojrzeć na poznawane zjawiska. Zawsze jesteśmy zaangażowani w to, co poznajemy, będąc częścią poznawanego. podstawową trudność ujął już dawno Leibniz pisząc, iż nie ma niczego w umyśle, czego nie ujęłyby wcześniej zmysły - z wyjątkiem samego umysłu.

Chcąc przybliżyć idee Junga, dobrze Będzie chyba sięgnąć do zupełnie już współczesnych nurtów w psychologii, które do idei tych nawiązują. W trakcie rozwoju tzw. humanistycznego nurtu w psychologii pojawił się na przełomie lat 60. — 70. nowy kierunek ząjmujący się duchowymi, trąns-cendentajbnymi i mistycznymi aspektami samourzeczywistnienia. Nazwę dla tego nowego nurtu zaproponowali Maslow i Grof - psychologia trans-personalna.

.Przeżycia transpersonalne polegają na ekspansji świadomości poza konwencjonalne granice organizmu (...) ów poziom (...) jest poziomem nieświadomości zbiorowej i związanych z nią zjawisk opisywanych w psychologii Junga. Jest to taki rodząj świadomości, w którym jednostka czuje się zespolona z kosmosem jako całością, można go więc utożsamiać z tradycyjnym pojęciem ludzkiego ducha. Ten rodząj świadomości, zbliżony do bezpośredniego mistycznego doznawania rzeczywistości, nie poddąje się często ani rozumowaniu logicznemu, ani intelektualnej analizie. Do opisu zjawisk transpersonalnych nadaje się raczej język mitologii, podlegający znacznie mniejszym ograniczeniom logiki i zdrowego rozsądku niż język rzeczowy, operujący faktami. Jak napisał uczony hinduski, Ananda Kumaraswamy: ‘Mit ucieleśnia największe przybliżane do prawdy absolutnej, jakie daje się ująć w słowach" (Capra, s. 505 — 506).

_Pr^yda_transpersonalne umożliwiają głęboki wgląd w naturę i sens duchowego wymiaru świadomości. Te doświadczenia, o których wspomina psychologia transpersonalna, bliskie są doświadczeniom buddyzmu, w żadnym przypadku nie należy ich utożsamiać z doświadczeniami mistyków chrześcijańskich. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z metafizyczną, moralną mądrością, w drugim - z wiarą w osobowego Boga (Kołakowski, 1988). Istotne jest jednak to, że ta nowa psychologia widzi konieczność zajmowania się tym, co specyficznie ludzkie - wymiarem du* chowym. Pod jej wpływem, czy w jej ramach, ukształtował się nowy pogląd na zdrowie psychiczne człowieka (jak wiadomo, pojęcie zdrowia psychicznego na gruncie psychologii amerykańskiej jest tożsame z pojęciem dojrzałości osobowości). Capra, powołując się na swą rozmowę z Laingiem, jednym z najwybitniejszych współczesnych psychiatrów, pisze, że istotnym elementem zdrowia psychicznego powinno być

„...przywiązywanie większej wagi do chwili bieżącej oraz głębokie uświadomienie sobie duchowego wymiaru egzystencji. W istocie postawy te i wartości jpod-kreślali przez cale wieki święci i mędrcy, którzy przeżywali rzeczywistość