Image0006 (2)

200 Praca środowiskowa poszukiwania metodyczne

w sposób naturalny nu wspieranie innowacyjności - wzmacniają i promują nowe rozwiązania społeczne. Ich rolą jest stale poszukiwanie odpowiedzi na zmieniające się dynamicznie potrzeby i problemy społeczne. W tej dziedzinie są liderami, dlatego coraz częściej do nich kierowane są różnego rodzaju prośby o dostarczanie odkrywczych, wartościowych rozwiązań. Jedną z przyczyn sukcesu organizacji na tym polu jest właśnie zapał i zaufanie - kapitał, jakiego brakuje wielu instytucjom. Mocną stroną organizacji jest silna motywacja, zaś fenomen tego zjawiska z pewnością powinien być głębiej zbadany przez naukowców.

Wzmacnianie postaw aktywnych

Osoby zaangażowane, działające, biorące odpowiedzialność za ważne sprawy czują się pewniej w różnorodnych sytuacjach i warunkach (także poza lokalnym środowiskiem), czasem wbrew powszechnym opiniom, zewnętrznym ograniczeniom. inercji społecznej lub instytucjonalnej. Działanie w organizacji pozarządowej wymaga bowiem zapału, siły, pewności co do swojej racji, umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, w których inni już dawno zrezygnowali. Sytuacje, w jakich działają społecznicy, role. jakie pełnią, kształtują postawy nonkonformistyczne. Organizacje są miejscem realizacji twórczych pasji, ekspresji własnej osobowości. spełniania się w działaniach społecznych, nadawania sensu własnemu życiu, umożliwiają pozostawienie śladu po sobie. Motywy egoistyczne i altruistycznc często przeplatają się. ścierają, konkurują ze sobą. Organizacje są płaszczyzną, na której ten dynamizm rozwoju osobistych motywacji jest wyraźnie widoczny, zwłaszcza w odniesieniu do tych osób. które w innych sferach życia społecznego, prywatnego lub publicznego niewystarczająco mogą się zrealizować. Niezależnie od możliwości i ograniczeń organizacji pozarządowych w zakresie stwarzania możliwości awansu zawodowego (jak dotąd praca w nich rzadko jest postrzegana jako możliwość budowania kariery zawodowej), jest to coraz częściej obszar kreowania liderów ..z pierwszych stron gazet*', medialnych osobowości, znaczących postaci w środowisku lokalnym. Organizacje pozarządowe dysponują bowiem szerokim spektrum publicznego działania, jednak ich głos wymaga siły przebicia w gąszczu spraw, w zalewie informacji, w pośpiechu, jaki towarzyszy dzisiejszym czasom. Wymaga zatem albo bardzo dobrze zaplanowanego i przeprowadzonego działania zbiorowego, albo silnego lidera, charyzmatycznej osobowości, która takie działania zainspiruje, czasem może także przeprowadzi.

Funkcje edukacyjne organizacji pozarządowych

Organizacje pozarządowe powinny być zatem traktowane, poza rozmaitymi innymi funkcjami, jakie spełniają w społeczeństwie, jako środowisko edukacji. Edukacja ta wyraża się w kilku płaszczyznach:

-    w postaci form edukacyjnych, poprzez które ludzie się uczą,

-    w obszarach, w jakich owa edukacja przebiega,

-    w aspekcie celów, jakim edukacja służy.

Ich kształcący i wychowawczy wpływ wyraża się m. in. poprzez:

-    Rozpoznawanie i wskazywanie na istniejące w społeczności lokalnej potrzeb problemy i kwestie społeczne wymagające rozwiązania;

-    Rozwiązywanie problemów społecznych przy współudziale obywateli, dzię czemu często zmiany stają się trwałe i znaczące;

-    Przyczynianie się do nabywania przez jednostki większego j>oczucia pewnoś siebie, przekonania o własnych możliwościach sprawczych, odwagi do twć czego przekształcania świata;

-    Integrację we wspólnym działaniu, poznawanie siebie i innych, kształtowani i rozwijanie więzi międzyludzkich, ułatwianie komunikacji społecznej, budl wanic tożsamości lokalnej;

-    Wspieranie jednostek słabszych i wymagających pomocy - będące przejawe solidarności społecznej;

-    Edukację obywatelską, gdyż organizacje pozarządowe stają się szkołą życia di każdego obywatela uczestniczącego w ich działaniach, bez względu na wie wykształcenie, doświadczenie;

-    Budowanie możliwości dla realizacji idei wolontariatu - pobudzania sil. nu tywacji. dążeń do realizacji własnej wizji świata, zaspokajania potrzeb swoi i innych osób. udzielania im pomocy;

-    Zapobieganie niekorzystnym zmianom społecznym.

Organizacje pozarządowe są miejscem dostarczania i uzupełniania dótychcz sowej wiedzy w myśl koncepcji uczenia się przez całe życie, korzystania z altcri tywnych form edukacji. Kierują swe działania do wszystkich obywateli i tworze przez nich zgodnie z ich zainteresowaniami i potrzebami. Aktywność społccz. przechodzi często w aktywność życiową w ogóle w rozumieniu aktywno fizycznej, umysłowej i ogólnej potencji życiowej. Organizacje są także miejsce gdzie człowiek uczy się organizacji działania, aktywizowania innych do dobrow. nycli działań, podtrzymywania pożądanej jakości pracy metodami nieodparty na obowiązku czy przymusie; ponadto uczą planowania społecznego i zarządz.ai zasobami ludzkimi, przedsiębiorczości. Wypróbowywanic nowych form działań mające miejsce w organizacjach, jest podstawą istnienia i rozwoju działań sjf łecznych w środowisku. Dodatkowo organizacje stanowią płaszczyznę integra i współpracy, które są niezbędne do osiągania wspólnych celów na rzecz środo^y ska. jego silami. Więzi społeczne pełnią tu kluczową rolę w budowaniu organu cyjncj tożsamości i celu lokalnego lub ogólnospołecznego.