Gennep Obrz�dy przej�cia4

pnrastuOować sfcontplfkówany system pokrewieństwa I organizacji klanów wj^. looniAstwte Todów. Przypominam. żo cofomonło to zaczynają Wf przadow^ dom dojrzałości i ciągną ałę aż eto okrosu po pierwszej ciąży". Przytoczę to* kweneft rytuałów występującą w ceremoniach ślubnych tybetańskich Btofyfr, ków t SlkfdmęzykóW: (») zanim małżeństwo zostanie zawarto, czaromtcy I przepowiadają, czy będzie ono korzystno; (2) wujowie Jednej i drugej*^ zbrerąjg się w domu chłopaka, a następnie udają się do domu daswczyny.Oypn. sIC o jaj rękę. (3) jeśli przyniesione przez nich podarki zostaną przyjęte fcsnrt da nangehartg). zaczyna się dobijanie targu; ustalana Jest wysokoŚC pf.«g. a zaproszeni pośrednicy zostają na rytualny posiłek; towarzyszą mu modtay & remorta ttftełany. (4) po zakończeniu obu ceremonii, które należy traktować jj,_;preliminalne rytuały Integracji obydwu rodzin, chłopak I dziewczyna mogą tą«v dyweć bez ograniczeń; (6) po upływie roku przychodzi czas na csremonięryr, jest to uczta (na koszt rodziców narzeczonego), w której uczestniczą tossn otu stron, wtedy też zostaje przekazana opłata za żonę; (6) rok po ceremonii njwce, prawie się obrzęd changthoong: (a) czarownik wyznacza dzień, wtaścary c? opuszczenia przez narzeczoną rodzinnego domu; (b) wyprawia się ^ uo$ na którą są zaproszeni lamowie; (c) dwóch mężczyzn, nazwanych z tej okaąiżb dziejami', wdziera się do domu. aby „ukraść" narzeczoną: odbywa »ę zar*cwv zowana wałka; „złodzieje" dostają baty i wciska im się do ust na wpółtąMcnnt mięso; wtedy płacą strażnikom dziewczyny i w ten sposób unikają dalszych co* śiadowań, dwa dni później „złodzieje" zostają potraktowani z szacunkiem i nos ni „strategami fortuny": (d) goście wręczają prezenty narzeczonej i jej rodoccm (e) formuje się radosny orszak, w którym dziewczyna opuszcza rodzinny don (0 ojciec I matka oblubieńca wychodzą mu naprzeciw i prowadzą do saegoft-mu. po czym następuj trwająca trzy dni zabawa; (g) w końcu daewczynalją krewni wracają do siebio; (7) po kolejnym roku odbywa się ceremonia zaantps tokh. rodzice dziewczyny przekazują opłatę za żonę (dwukrotną wartość tego, a już zostało wpłacone, łub więcej) i w uroczystym pochodzie odprowadzają Ją a domu narzeczonego, gdzie tym razem zostaje już na dobre®. Ceremonie zaeęcff nowe i ślubne trwają więc u Bhotyjczyków co najmniej trzy lata i także r» maj*

'Na fornal innych przypadków obrzędów ślubnych stanowiących organiczną aUK z obrzędami inicjacji i rytuałami ciąży zob. Charles Deihaise, EtOnogrepNe capaW cłmztm Wmbomba. .BuRetrn da la Sodśt* geographie' 1906. s. 185-207 Opoarwim kwenoe nie odbiegają od ogólnego schematu, takie przypadki „skrzyżowana" otaąo* są o wisie częstsze i bardziej usystematyzowane, niz początkowo sądztaw Dtaajn Uf zasługują na osobną monografię, zwłaszcza że zjawisko to. tak ważno da zraniTwb sposobu funkcjonowania społeczeństw mniej cywilizowanych, nie zośato. jak mlśię n daje. do ta pory prrwanaftmwana

“Zob. A. Earle. Mota onPofyandry tn Sikkim and Tiboi. w: ConsuiOt ItKtto ISOf.l* noanphic AppootSces. Cafcufta 1903. aneks 5. a XXVIII-XXłX.

wpływu na utrrymywanio przetz parę ttosunkOw sefan młnycłi. a co za tym tdzM-mają charakter Aciśki społeczny.

Aitekia rytuałów wyłączenia wymaga, byśmy przadawszystkimprzyyzsfl caej grupłe obrzędów, bardzo do siebie podobnych, które zwykło 019 traktować •oko ..pozostałości po małżeństwie przez porwanie lut* uprowndzanla^rł*. fen gpoedb budowania frwate/ włęzr spo/ecme/ bardzo rzadko opisywano jako n>> dni instytucji « należy chyba zgodzić arę z Emałam Grossem, tż (eat to ferma $wosta. sporadyczna • raczej anormalna Co więcej, porywana kobSly, na przykład wskutek najazdów, są następnie traktowane Jako niewofntoe lub konkubiny 1, generalnie rzecz biorąc, już na zawsze pozostają niższa sianem niz ko Poety po-chodzące z klanu porywaczy. Te oatatme bowiem łączą się z mężczyznarrto z wta snego klanu za pomocą specjalnych oeremonli. które nie dotyczą kobiet wztę-tycn silą i pochodzących z Innych plemion

jeśli natomiast zakochani pragną się ze sobą definitywnie połączyć ebraw w cm swotch rodzin lud na przekór regułom społecznym, bo wydają Im s»ę zbędni czy absurdalne, społeczność na ogół ustępuje ■ dochodzi do kompromisu. W takich przypadkach albo uznaje się politykę faktów dokonanych, albo odprawa się tylko część Obowiązujących obrzędów. Jednak dla tych, którzy zawierają małżeństwo zgodnie z obyczajami plemiennymi, całość ceremonii pozostaje n«. zmienna. Domniemana Instytucje małżeństwa przez porwanie wyrasta zatem n« lytez bezpośredniej obserwacji faktów. «łe z interpretacji pewną grupy obrzędów da których nie znaleziono Innego wyjaśniania.

Wystarczy bezstronnie przeczytać szczegółowe opasy rytuałów .porwań* 1 porównać je z podobnymi obrzędami Inicjacji, by zrozumieć, że taktycznie chodzi o uprowadzenie, ale nie w sensie pozostałości po jakiejś instytucji Nie mamy tu do czynienia z echom dawnych obyczajów, lecz z aktem, który jesz obecny w każdej inicjacji i w każdym ślubie, podobnie jak w każdej śmierci - jesz rvrr» zmiana środowiska i statusu danej jednostki. Zawrzeć małżeństwo, to znaczy przejść ze społeczności dzieci lub młodzieńców do społecznośo ludzi dojrzałych. Z jednego klanu do innego, z jednej rodziny do drugiej, niekiedy z jednej

¹⁰ Albert I leimunn Post (ńWAamscńe JUnsprudsru. 1. 1. Odenburg-Uipcg 1SB7 s 32*> wyróżnia: (A) porwanie wbrew woli dziewczyny: (11 podczas wojny. <2) przez onh> psfca I jago przyjaciół (mogą oni pochodzić z płomienia dziewczyny lub spoza niagoj; |B) pwwans za porozumieniem stron {rodzin): < 1) po uzgodnieniu. Ze zaraz potem naaśą-^ ś*uo. (S) po zwykłym połozumlenlu między rodzinam< (C) porwana jako swoistą .grę małżeńską* łatwo zauważyć, że przypadki <B> 1 (O) mają charąklur ścdie rytualny, orzy-psctak CA) Jast wyjątkowy I sporadyczny, a przypadek (At) ma na celu jedynie dostarczane niewolnic. a nie pełnoprawnych żon. Edward Alrander Wortemorck (zob. TTwHWto-Mwman AZarriape. London I89i) nie wniósł niczego Istotnego do tego. 00 napisał hnl historycy rodziny podobnie. Na lemat rytuałów malzenskch w Afryce rab. Al aerr Hemann Post, AJWkarrfeońe Jurlrpructanz. s 329-000.

Narodziny t

Gennep Obrz�dy przej�cia4

Gennep Obrz�dy przej�cia4

Gennep Obrz�dy przej�cia4

Gennep Obrz�dy przej�cia4