wyniki w tzw. kwestionariuszu homofobii (zawierającym takie pozycje jak na przykład „Homoseksualizm jest grzechem” i „Brzydzą mnie zachowania homoseksualne”). W trakcie innego z badań studenci, którzy na podstawie obserwacji zachowań w barze uczelnianym zostali ocenieni jako najbardziej niechętni wobec dotykania innych osób tej samej pici uzyskiwali wyższe wyniki w skali homofobii Wniosek ten dotyczył nie tylko mężczyzn, ale także kobiet (Roese i in., 1992).
Na zwiększenie lub zmniejszenie liczby zachowań dotykowych oddziałują ponadto określone czynniki sytuacyjne. Badania dowodzą, że w miejscach publicznych, gdzie najczęściej prowadzi się obserwację, zachowania dotykowe są bardzo rzadkie, przynajmniej w odniesieniu do kultur „niekontaktowych”. Na przykład Hall i Veccia (1990), obserwując 4500 par w miejscach publicznych, stwierdzili zachowania dotykowe tylko u 15 proc. z nich. Podobne badania prowadzili Remland, Jones i Brinkman (1991) w kilku miastach europejskich: dotyk stwierdzono w 9 proc. obserwowanych interakcji. Niektórzy badacze zniechęceni rzadkością zachowań dotykowych w różnych okolicznościach sięgali po wymyślne sposoby zwiększania prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Przykładowo, Juni i Brannon (1981) podczas jednego z doświadczeń wysiali na ulicę osobę przebraną za ślepca, która miała za zadanie pytać przechodniów o drogę. Autorzy mieli nadzieję, że przechodnie będą mniej niechętni wobec dotykania osoby niewidzącej w tak uzasadnionym przypadku. _________
Badania Henley (1977) wskazują, że częściej angażujemy się w zachowania dotykowe, jeżeli: ___
YUUdzielamy informacji lub rady, a nie gdy pytamy o nią. ^/Wydajemy polecenia, a nie gdy reagujemy na nie.
(37 Prosimy o przysługę, a nie gdy zgadzamy się ją spełnić.
Ad Sięgamy po argumenty perswazji, a nie gdy jesteśmy przekonywani fT) Rozmowa jest zaangażowana, a nie zdawkowa.
(62Na przyjęciu, nie w pracy.
(7,/Manifestujemy swój entuzjazm, a nie gdy jesteśmy świadkami czyjegoś entuzjazmu.
sami
( SJOdbieramy informację o cudzym zmartwieniu, a nie gdy komunikujemy o własnych kłopotach.
(ji Powitania i pożegnania na dworcu lub lotnisku stanowią przykład sytuacji, w której dochodzTUo częstszegoniż zazwyczaj angażowania się w zachowania dotykowe. W jednym z badań stwierdzono dotyk u 60 proc. osób witających się, w innym aż u 83 proc. (Greenbaum i Rosenfeld,
370 ZACHOWANIA UCZESTNIKÓW KOMUNIKACJI