PA270050

kład biograf Gianozzi Manettiego chwali go za ową wrażliwość na czas. ³⁴

Czas mierzony dokładniej, przyjmujący godziną za jednostkę, czas zegarów, które pewien florencki humanista z drugiej połowy XIV wieku chciał umieszczać we wszystkich gabinetach pracy (wg H. Barona), staje się jednym z podstawowycn narzędzi człowieka.

Tempus donurn Dei est, inde vendi, non potest. [„Czas jest darem Boga, nie może więc być sprzedawany”]. Tabu dotyczące czasu, jakie średniowiecze

grzeciwstawiało kupcowi, zostaje zniesione u progu enesansu. Czas, który należał wyłącznie do Boga, jest odtąd własnością człowieka. Należy przypomnieć tutaj znany tekst Leona Battisty Albertiego: Gianozzo — Tre cose sono ąuelle le ąuali uomo puo chiamare sue propriela fortuna, U corpo... Lionardo — La ter za quale sard?

Gianozzo — Ha! Cosa preziosissima. Non tanto sono mie ęueste mani e ąuesti occhi.

Lionardo — Maraviglia! Che cosa sia ąuesta? Gianozzo — El tiempo, Lionardo mio, el tiempo, fi-gliuoli miei. ⁵⁵

Odtąd tym, co się liczy, jest godzina — nowa miara życia: ...mai perdere una ora di tiempo. ⁵⁶

¹⁴ Pari ruciane dicabat, immortalem Deum praeceptumm, atąue ita, ut homines quot tempom virissent, ipse Deus computaret qu-antum in dormiendo spatti, ąuantum in capiendo cibo ex necessita• te posuissent, diligenter consideraturus annos, mcnses, dies, horas. atąue momenta brevia... Ob Hanc igitur causdtn, quod sibi datum erat. ad umendum tempus ita dispensabat, ut er eo nihil umąuam perdidisse tńderetur (Vita Jannotii Manetti a Naldo Naldio florenti-wt    582). Na znaczenie tego tekstu zwrócił