Usprawnianie f cji percepcyjno motorycznych2

ĆWICZENIA ORIENTACJI PRZESTRZENNEJ

Trudności w orientacji przestrzennej to łatwo uchwytne objawy występujące u dzieci na szczeblu nauczania początkowego. Przede wszystkim nie opanowane są pojęcia przestrzenne typu góra - dół, prawo - lewo, przód - tył, wyżej - niżej, przed - za, obok - między, na - nad - pod, początek - środek - koniec, a skutkiem tego są trudności w rozumieniu stosunków przestrzennych zachodzących w przestrzeni na płaszczyźnie oraz między poszczególnymi elementami względem siebie.

Konkretne przykłady to nieprawidłowa lub chwiejna orientacja w schemacie własnego ciała i osób stojących naprzeciw, kłopoty w swobodnym poruszaniu się w przestrzeni zgodnie z instrukcją, wykonanie różnych czynności wymagających rozumienia stosunków przestrzennych, zachowanie właściwego kierunku podczas czytania i pisania, tzn. od strony lewej do prawej itp.

Nieprawidłowości te mogą być spowodowane zaburzeniami kierunkowego aspektu spostrzegania wzrokowego, niejednorodną łateralizacją, a szczególnie dominacją lewego oka, słabo wykształconą percepcją mowy i niskim rozwojem myślenia słowno-pojęciowego. Ćwiczenia usprawniające orientację i korygujące istniejące błędy powinny zatem występować we wszystkich działach, tzn. w ćwiczeniach spostrzegania wzrokowego, percepcji słuchowej mowy, koordynacji ruchowo-wzrokowej, w ćwiczeniach czytania i pisania. Prawidłową orientację przestrzenną posiadają dzieci, które w swoim osobniczym doświadczeniu stykały się w sposób świadomy z sytuacjami i czynnościami wymagającymi znajomości pojęć i rozumienia stosunków przestrzennych. Problemy tego typu rozwiązywały zarówno w makro jak i w mikroprzestrzeni. A zatem ćwiczenia orientacji przestrzennej powinny iść naturalną drogą - od poznawania tych zagadnień najpierw w makro-, a następnie w mikroprsestrzeni.

Makroprzestrzeń

1) Wyrobienie i utrwalenie autoorientacji.

2) Odtwarzanie prostych pozycji przez naśladowanie demonstrowanych wzorów przez osobę i przedstawionych na schemacie.

3) Wykonywanie prostych ruchów, przybieranie określonych pozycji zgodnie ze słowną instrukcją.

przykłady:

ad 1 a) podnoszę prawą rękę, zginam lewą nogę, chwytam praw ucho, to jest moja lewa kostka, przechylam się w prawą stronę, pochylam się do przodu, stoję między krzesłem i stołem, stoję na podłodze, siedzę na krześle,

ad 1 b)

ad 1 c) podnieś prawą rękę, podnieś lewą rękę, zegnij prawą nogę, unieś lewą nogę, chwyć prawą ręką prawe ucho, chwyć prawą ręką lewo oko.

2. Wyrabianie i utrwalanie orientacji w schemacie ciała osoby stojącej naprzeciw.

1) ćwiczenia przed lustrem w celu pokazania dziecku zmiany stron u osoby

stojącej naprzeciw - wykonując ćwiczenie dziecko

czuje inną niż widzi stronę,

wskaż lewe oko, wskaż tył głowy,

wskaż prawe ucho, chwyć lewy łokieć;

2) ćwiczenia z osobą naprzeciw

a) osoba wymienia swoje części ciała i dziecko to obserwuje,

b) dziecko wskazuje samo na osobie części jej ciała,

c) osoba i dziecko wykonują te same czynności,

d) osoba i dziecko współdziałają ze sobą,

- podajcie sobie prawe ręce,

- dosuń czubek swojego prawego buta do prawego buta kolegi,

- włóż rękę do lewej kieszeni kolegi,

- podnieś lewą rękę kolegi swoją prawą ręką.