Działanie
Działanie
ergotamina ęrziaia na mięsi toniczny
Zastosowa
nie
Preparaty i dawkowanie
Zatrucie
sporyszem
• Leki p-adrenolityczne - 1. Niemiarowości. LC
2. Dusznica bolesna.
3. Nadciśnienie tętnicze.
• Leki syinpatolityczne - Nadciśnienie tętnicze.
■5*.
W sporyszu (Secale comutum), przetrwalniku grzyba pasożytującego na zbożu, znajduje się wiele alkaloidów wywierających silne działanie farmakologiczne. Można wśród nich rozróżnić 2 grupy:
1. Alkaloidy wielkocząsteczkowe (ergotamina i in.) - działają depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, nieznacznie (x-adrenolitycznie i mioto-nicznic. Ich uwodornione pochodne nie działają na mięśnie gładkie i silnie blokują receptory alfa-adrenergiczne (dihydroergotamina, dihy-droergotoksyna i dihydroergokrystyna).
2. Alkaloidy drobnocząsteczkowe (ergometryna i in.) - działają wyłącznic miotonicznic, szczególnie na mięsień macicy (p. „Leki stosowane w położnictwie”).
Ergotamina
Ergotamina i inne alkaloidy tej grupy działają hamująco na korę mózgu i ośrodek naczynioruchowy. Obwodowo hamują nieznacznie receptory a -adrenergiczne oraz kurczą mięśnie gładkie. W działaniu na układ krwio nośny dominują następstwa skurczu mięśni gładkich. Tak np. tętnice cza szki kurczą się wskutek przewagi działania miotoniczncgo, tętnice jamy brzusznein^toiiuasL^roższerzają się wskutek przewagi na tym odcinku 'dzrataifui a-adrcnolitycznego. Działanie ergotaminy na naczynia zależy od dawki - w dawkach większych przeważa zdecydowanie działanie na mięśnie. Ergotamina działa na mięsień macicy wywołując jego silny skurcz
• W migrenie „czerwonej” - napadowym bólu głowy spowodowanym rozszerzeniem naczyń.
• W atonii macicy po porodzie.
1. Coffecorn mite (forte) - ergotamina 0,0005 g (0,001 g) + kofeina 0,025 g (0,1 g). W napadach migreny 3-4 draż., następnie 1-2 draż., co 2 godz. do ustąpienia napadu migreny, maksymalnie 10 draż. dziennie.
2. Ergotaminuni tartaricum - drażetki 0,001 g; stosuje się 1 draż. co 8-12 godz.
Sporysz występuje dość często w kłosach żyta. Przy większej jego ilości mąka żytnia może zawierać trującą dawkę alkaloidów sporyszu. Dochodzi
wlcdy do zatrucia (ergotismus), które może przebiegać w postaci skurczowej lub zgorzelinowej.
Postać skurczowa charakteryzuje się zaburzeniami czucia, drżeniami mięśniowymi i drgawkami klonicznymi.
Postać zgorzelinowa objawia się zaburzeniami czucia i zaburzeniami ukrwicnia obwodowych odcinków ciała, co prowadzi do suchej zgorzeli Ikanek niedokrwionych.
Działanie
Dihydropochodne alkaloidów sporyszu są pozbawione działania mio-lonicznego - nic kurczą mięśni gładkich naczyń i macicy. Wykazują (edynie działanie sympatykolityczne i depresyjne na ośrodkowy układ nerwowy. Najważniejsze z praktycznego punktu widzenia jest działanie Ilipotensyjnc (obniżające ciśnienie krwi). Związki te znoszą również skur-» ze naczyń krwionośnych.
• W stanach skurczowych naczyń krwionośnych r(w migrenie, chorobie
Raynauda i in.). tUtiZą/Q 0&.
• W dystonii wegetatywnej.
Zastosowa
nie
Prąoaraty i dawkowanie
etfola CYYUrVj
I Diliydroergotaminum methanosulfonicum (DH-Ergotamin, Ditamin) - metanosulfonian ilihydroergotaminy, krople 0,002 g/1 ml oraz ampułki 0,001 g/1 ml; stosuje się doustnie 0,0015-0,002 g co 8-24 godz. oraz .y.c.lub i.m. 0,001 g jednorazowo (do 0,003 g/dobę).
Diliydrocrgotaminum tartaricum - winian dihydroergotaminy, tabletki 0,001 g; stosuje się 2-3 tabl. co 8 godz..
1 Dlhydroergotoxinum aethanosulfonicum (DH-Ergotoxin) metanosulfonian dihydro-ngotoksyny - tabletki podjęzykowe 0,00025 g, krople 0,001 g/1 ml oraz ampułki 0,3 mg/ I ml; stosuje się doustnie w dawkach zwiększających od 0,00025 g co 8 godz. do 0,002 g co 8 godz. oraz i.m. lub /.v. 0,0003-0,0006 g co 12-24 godz..
I \navenol - dihydroergokrystyna (0,0005 g) + eskulina (0,00015 g) + rutyna (0,03 g), krople i drażetki; stosuje się doustnie 3 razy dziennic 50 kropli lub 2 draż., następnie co 8 godz. 25 kropli lub 1 draż.
Ilyducom - dihydroergotamina (0,001 g) + kofeina (0,04 g) + difenylohydantoina (0,1 g), drażetki; stosuje się doustnie 1-3 drażetek dziennie.
Wiiacorn - metanosulfonian dihydroergokrystyny (0,0005 mg) + eskulina (0,0015 g)
• rutozyd (0,03 g), drażetki; stosuje się 2-3 razy dziennie 1 kapsułkę.
Alkaloid znajdujący się w korze drzew rosnących w Afryce. Ośrodkowo •l/niłn depresyjnie na korę mózgu i ośrodki autonomiczne rdzenia przed-limmego, a jednocześnie pobudza ośrodki rdzenia kręgowego, zwłaszcza • oimdck erekcji i ejakulacji.
315