0005201

— 98 —

zielonćj herbaty o wiele'więcśj, nawet do 6§prc., ale to bardzo rzadko.

Teina? składa; się z| następujących pierwiastków:

węglanu . . . 49,80 procent, wodorodu .    .    .    5,08    „

węglika .    .    .    28,83    „

kwasorodu    .    ■    16,29    „

li,,.100 procent.

Wszystkie te pierwiastki znajdują się w na-szćm powietrzu, ale roz rzedzone i stósownie ze sobą pomięszane. Tu zaś są w jedno ciało chemicznie połączone i tworzą przy miernym użytku substancyą, ożywczo działającą na nerwy człowieka, przy nadmiernym zabijającą truciznę. Nieznaczna ilość, dana mniejszym zwierzętom, zabija je.

Działanie teiny na ciało człowieka jest to, że przyśpiesza wydobywanie się kwasu węglanego, a zmniejsza wytwarzanie się moczu. Ponieważ mocz składa się z rozłożonych części białkowatych, przeto ze zmniejszeniem ilości moczu, oszczędza Bię białka w ciele. Z tego powodu wstrzymuje się uczucie głodu, a dla prędszego wydzielania się zawadzających w ciele nużących substancyi, jak np. kwasu węglanego, człowiek czuje się rzeźwiejszym i sprężystszym.

To powstrzymanie uczucia głodu nie jest jednakże nasyceniem, gdyż herbata nie jest pożywną. Pozorna sytość jest tylko złudzeniem, i je-żęliby człowiek chciał dłuższy czas żyć herbatą, woet opadłby na siłach. Dłuższe wyłączne żywienie eig herbatą wzbudza w człowieku popęd do rozpalających trunków, tak samo jak jałowe pożywienie.

Dla starców jest herbata prawdziwóm lćkar-stwem. W tym wieku bowiem trawienie staje się słabszćm i człowiek więcśj sił traci, aniżeli je w ciało z pożywienia wciągnąć może. Herbata, tamując nadto szybkie wypotrzebowanie w ciele części pożywnych, tćm samśm stawia tamę ubytkowi sił i utrzymuje ciało w rześkości.

Człowiek zdrowy może na dzień spotrzebo-wać bez szkody do 15 gramów liścia herbacianego, w którćm zawarte są 0,2 do 0,3 gramów teiny. Przejście po nad tę miarę np. 0,4 do 0,6 gramów jest już szkodliwśm. Puls bije szybciśj, serce silniśj, następuje drżenie członków, przed oczyma ukazują się widziadła, myśli się plątają i człowiek znajduje się w stanie dziwnego upojenia, które go w końcu w głęboki sen wprawia. Ten skutek picia nadmiaru herbaty przypisuje się za-wartćj w nićj teinie.

3. Garbnik. Jeźli się liście herbaciane naleje zimną wodą, a w ten nalćw wpuści się kilka kropli siarczanu żelaza, czyli zielonego witryo-leju, natenczas ten płyn stanie się czarnym. Jeźli w rozpuszczony we wodzie klej wiejemy herbaty, natenczas płyn ten stanie się brudnym i wnet w nim opadnie biaława szara masa. Te zjawiska