0242

227

■Badanie sił przyrody i ocena pożytecznej ich wartości.

zawieszona na osobnej nitce jedwabnej. Gdy się ich dotykano ciałem na-elektryzowanem, natychmiast odchylały się od siebie i z wielkości tego odchylenia Canton sądził o ilości elektryczności, znajdującej się w danem ciele. Podczas doświadczeń z tym przyrządem zauważył Canton, że kuleczki bzowe rozchodzą się nietylko w skutek dotknięcia przez ciało naelektry-zowane, lecz nawet i wtedy, kiedy ono znajduje się w pewnem oddaleniu. To było pierwsze spostrzeżenie nadzwyczaj ważnej własności, mianowicie

działania elektryczności przez wpływ (influen-cję) to jest tej jej własności, że elektryczność wzbudza się w ciałach nietylko przez dotknięcie bezpośrednie, lecz rozchodzi się w po-

Mikroskop z XYI1I wieku.

Muzeum narodowe w Norymberdze.

wietrzu na znaczne stosunkowo odległości, aby w innych ciałach rozbudzić także elektryczność. Własność ta z początku wydawała się tak dziwną, że Pristley w swej historji elektryczności powiada, iż zjawiska wywołane przez wpływ elektryczny są w działaniu podobne do siły czarodziejskiej. Obecnie prawa wpływu elektrycznego są nam dokładnie znane i stosujemy je w najrozmaitszych wypadkach. W owym jednak czasie wzbudzały taki podziw, ponieważ nawet Franklin, który zajmował się głęboko elektrycznością, nie mógł dać dokładnego objaśnienia tego zjawiska. Możeby ten