0244

229

Badanie sił przyrody i ocena pożytecznej ich wartości.

barw świetlnych, spróbował więc wykonać soczewki, złożone z obu tych szkieł w ten sposób, ażeby stopień rozszczepienia jednego gatunku szkła był zniesiony przez szkło drugiego gatunku, i rzeczywiście po wykonaniu soczewki złożonej z trzech części, otrzymał obrazy zupełnie czyste bez żadnych obwódek barwnych. Wynalazek Dollonda umożliwił wykonywanie mikroskopów achromatycznych, dających obrazy bezbarwne t. j. nie otoczone barwnemi obwódkami. Hadley w 1731 roku opisał urządzenie sekstansu źwierciadłowego, bardzo ważnego przyrządu mierniczego. Metody mierzenia siły światła zostały wypracowane przez Piotra Bouguer i Jana Henryka Lamberta; ci określili zasady, od których zależną jest siła światła;

Doświadczenia Galyaniego.

Według dzieła „De Yiribus Electricitatis in Mota Musculari Coramentarius“.

szczególniej dokładnie określili prawo, że natężenie oświetlenia różnych przedmiotów jest odwrotnie proporcjonalne do kwadratów z odległości tych przedmiotów od źródła światła. Lambert wykonał fotometr, za pomocą którego mógł porównywać natężenie różnych źródeł światła. Przyrząd ten składał się z prętu pionowego, umocowanego w nieznacznej odległości od ściany białej. Dwa zaś źródła światła, których siłę porównywał ustawiał w takiej odległości od pręta, ażeby natężenie odrzucanych przez niego cieni było zupełnie jednakowe. Na tej zasadzie powstały później więcej udoskonalone fotometry, które są bardzo ważnemi przyrządami w technice oświetlenia.

Tu należy przytoczyć rezultaty badań Jana Andrzeja Deluc’a 1727 — 1817), prowadzonych w- dziale nauki o cieple. Deluc zauważył, że przy ogrzewaniu wody, zawierającej lód, termometr tak długo wskazuje 0°,

Wszechświat i człowiek.—Tom Y    ³³