w XVI wieku jak i w uprzednich używanym był głównie do juk i bagażów, pomimo że wiele szlacheckich domów p.odnosilo krajowego konia przez trafne krzyżowania do wysokości wcale nie złego bojowego rumaka walczącego nieraz o lepsze z Destrierami Hiszpanii. Włoch i Fran-cyi. Kunszt maneżowy, który już w tym wieku w ogólnym był jezdectwa na zachodzie obyczaju owładnął też i cesarstwem. Niemiecka szkoła maneżowej jazdy nieco od włoskiej, hiszpańskiej i francuzkiej odmienna, nieco od tamtych z razu swobodniejsza rozwijała się i upowszechniała w tym wieku ciągle aż w następnern do zenitu wykształcenia swego doszła. Wytworne jednak jej nabytki nie były w stanie wyratowania państwa zagrożonego przez dzielnych, choć nie wykwintnych jeźdźców wschodu, i trzeba było udać się po ratunek do narodu, który ze wstrętem maneżowe odpychał wymysły i wymuszenie, a swoim niecywilizowanym, jak go Niemcy nazywali, zażywając konia sposobem i na czas do ratunku pospieszył i ocalenie na swoich nie maneżowo wytresowanych przyniósł wierzchowcach. Na lat piętnaście przed świetnym dla polskiej jazdy tryumfem, tenże sam cesarz Leopold! któremu polska jazda bramy oblężonej otworzyła stolicy i od wiecznej może zagłady państwo ocaliła, bawił się popisami jazdy maneżowej i wyprawiał na uroczystość ślubu z infantką hiszpańską Małgorzatą balet rumaków r. 1667. Balet ten przystrojony w dziwactwa, wysoce w XVII. cenione wieku, przedstawiający pewne podobieństwo do słynnego i prawie współczesnego karuzelu Ludwika XIV. za nadto jest charakterystycznym, abym go tu miał milczeniem pominąć.
Na scenę hippicznego igrzyska tego, wybrano wielki podwórzec zamku cesarskiego (Burg) w Wiedniu, do koła
407