F1ZYOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO 245
pnia i z naczyniami a następnie z przewodami przenikają do gruczołów.
Włókna wydzielnicze, zawarte w auriculo-temporalis, pochodzą również od innych nerwów, a mianowicie od nerwu twarzowogo i języko-połykowego (glosso-pharyngeus). Pierwsze przebiegają za pośrednictwem n. petr. super, minor od ganglion geniculi do g. oti-cum, drugie od g. Andersha przez n. Jacobsohna tak, że dochodzą do n. petr. super, minor, skąd obie kategorye włókien wchodzą do n. auriculo-temporolłs. Ośrodki dla obu tych kategoryi nerwów leżą według wszelkiego prawdopodobieństwa w górnej części rdzenia przedłużonego. Przecięcie bowiem osi mózgu rdzeniowej przez most Varola nie znosi odruchów, które za pośrednictwem przytoczonych nerwów mogą być wywołane. Muller drażniąc dno czwartej komory u kota znalazł po obu stronach linii środkowej punkta, z których drażnienie wywołało wydzielanie z gruczołu podszczękowego. Podrażnienie zaś punktów, leżących na zewnątrz od pierwszych, wywołało wydzielanie z gruczołu przyusznego. Działanie to było ściśle jednostronne. Według Becka jest możliwem, że oba te ośrodki są ze sobą połączone zapomocą osobnych włókien. Obserwowano także, że podrażnienie kory mózgowej w sferze motorycz-nej wywoływało czynność gruczołów. Podrażnienie wymienionych nerwów przynajmniej u psa daje zawsze obfitą sekrecyę. Drażniąc je z pewnemi przerwami umiarkowanymi prądami, można sekrecyę podtrzymywać w ciągu szeregu godzin. Wydzielanie rozpoczyna się po krótkim okresie utajonym i trwa po zaprzestaniu drażnienia przez jakiś czas, niekiedy jeszcze kilkadziesiąt sekund. Drażnienie nerwu sympatycznego powiększa wydzielinę submaxilaris nieznacznie. Wydzielanie rozpoczyna się późno, zwykle w postaci kilku kropel, lecz wydzielina jest gęsta, silnie opalizująca i bardzo obfita w stałe substancye.
Parotis z reguły nie reaguje na drażnienie nerwu sympatycznego, prawdopodobnie jednakże brak wydzielania jest następstwem zaczopowywania przewodów. Gdy bowiem jednocześnie drażnimy n. auriculo temporalis, wydzielina staje się obfitą i znacznie gęstszą, niż przy drażnieniu samego n. auriculo temporalis. Podług Ewalda bowiem drażniąc sam tylko nerw Jacobsohna otrzymujemy wydzielinę z gruczołu przyusznego, zawierającą 0‘560/0 stałych substancyi, w tem O31°/0 soli i 0*24% ciał organicznych. Gdy zaś jednocześnie podrażnimy nerw sympatyczny wydzielina tego samego gru-