F1ZYOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO 225
zanużając je do wody o temperaturze 40°. Do każdej probówki dodaje się pewna ilość kinazowanego soku A: 01, 02, 03, 04, 05. To samo się czyni z sokiem B. Następnie do wszystkich probówek dodaje się: o potrzebnej ilości roz-■czynu 20/00 CO1 Na2, ażeby doprowadzić we wszystkich ilość cieczy dc 2,5 cm* (razem z żelatyna). Probówki te po dokładnem wstrząśnieniu (by zawartość przemieszać) umieszcza się w termostacie. Po upływie pół godziny probówki przenosi się do zimnej wody. Po kilku minutach żelatyna w probówkach, w których sok trzustkowy jej nie rozłożył, tężeje. Pozostaje zaś płynna w probówkach, w których uległa działaniu soku trzustkowego. Im więcej żelatyna jest strawiona, tern dłużej pozostaje ona płynną w zimnej wodzie. Porównywając 2 probówki z tym samym numerem z seryi A i B możemy określić, który z soków' jest bardziej proteolityczny. Przy tej sposobności wypada zauważyć, że sok trzustkowy zamienia żelatynę na żelatozy, peptony, leucynę, glikokol etc. i wcale nie daje tyrozyny.
2) Trawienie pod wpływem amilazy.
Krochmal, który spożywamy w pokarmach zjawia się w dwunastnicy, będąc już po części strawionym pod wpływem śliny. Maltoza, która powstaje w ustach pod wpływem fermentu śliny (ptya-liny) nie ulega działaniu soku trzustkowego, natomiast krochmal, nie zamieniony pod wpływem śliny, zostaje rozłożony pod wpływem amilazy trzustkowej. Ferment ten, podobnie jak ptyalina, rozkłada krochmal na dekstryny i maltozę.
Amilaza trzustkowa już w soku wydzielającym się z kanału Wirsunga, posiada całą swą moc działania; różni się więc zasadniczo od trypsyny. Podczas gdy trypsyna musi uledz działaniu kinazy soku jelitowego i dopiero potem staje się aktywną, amilazr jest czynną sama przez się.
Sposób badania amilazy jest zupełnie podobny do tego, jaki opisaliśmy wyżej, mówiąc o działaniu śliny.
Fizjologia człowieka II.
Trawienie pod wpływem lipazy.
Tłuszcze przechodzą przez żołądek, nie ulegając żadnemu działaniu. Pierwsze zmiany, którym one podlegają, występują w dwunastnicy pod wpływem soku trzustkowego i żółci. Sok trzustkowy, jak widzieliśmy wyżej, zawiera osobny ferment, lipazę. Zadaniem tego fermentu jest rozkład tłuszczów obojętnych. Tłuszcze obojętne, jak wiadomo, są estrami gliceryny, t. j. związkami organicznymi, które są złożone z kwasów tłuszczowych i trójatomowego alkoholu, gliceryny. W związkach tych jedna drobina gliceryny zostaje związana z trzema drobinami kwasu tłuszczowego (oleinowego, palmi-
15