94292701

FIZYOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO 211

zajmuje trawieniem u wyższych zwierząt, fermenty nieorganizowane mają pierwszorzędne znaczenie i dlatego fermenty te przedewszyst-kiem muszą być przedmiotem jego studyów.

Fermenty nieorganizowane albo rozpuszczalne.

Pierwszy ferment rozpuszczalny został wyosobniony przez Payena i Persoza w roku 1832. Fermentem tym była inwer-tyna albo sukraza, posiadająca własność zamieniania sacharozy w glukozę. Sam fakt zamiany spostrzeżony był wcześniej przez Mitscherlicha, atoli chemik ten nie badał przyczyn obserwowanego faktu. Dopiero nieco później Payen i Persoz, badając ferment jęczmienny, wynaleziony przez Dubrunfaulta w r. 1823, odkryli główne własności fermentów nieorganizowanych. Wyniki ich badań były następujące:    1. Wyciągi wodne przerastającego

(kiełkującego) jęczmienia zawierają ferment rozpuszczalny w wodzie, posiadający własność zamieniania skrobi w cukier. 2. Dodając wyskoku do tego rozczynu, można strącić ferment, który wysuszony a potem w wodzie rozpuszczony, nie traci swojej własności i również zamienia skrobię na cukier. 3. Ciepłota wyższa niż 80°, jest szkodliwa dla fermentu; po ogrzaniu bowiem rozczynu fermentu do 80° przez pół godziny, wszelkie działanie jego znika. 4. Pewna ilość fermentu strąconego wyskokiem a następnie rozpuszczonego w wodzie, może rozłożyć ilość 2000 razy większą skrobi.

Od tego czasu wykonano mnóstwo prac nad fermentami; odkryto cały szereg nowych fermentów, których działanie występuje we wszystkich objawach życiowych. Dlatego też Pasteur doszedł do wniosku, który się w}?raża w zdaniu „życie jest fermer.tacyą^u.

Główne własności fermentów nieorganizowanych są następujące : 1) są one rozpuszczalne w wodzie i glicerynie; 2) ulegają zniszczeniu w rozczynach wodnych pod wpł} wem ciepłoty wyższej niż 80°; 3) pewna część, stosunkowo bardzo mała fermentu, może rozkładać niezmiernie wielkie ilości odpowiedniej substancyi. Istnieje więc dysproporcya między przyczyną a skutkiem; 4) fermenty rozpuszczalne w miarę działania nie ulegają zniszczeniu.

Wszystkie tylko co przytoczone własności fermentów nie dają żadnych wskazówek co do ich składu chemicznego. Niektórzy au-torowie uważają je za ciała zbliżone do albuminoidów, czyli do białek. Co prawda fermenty w rozczynie: po 1-sze dają reakcyę Biu-reta, po 2-re strącają się wyskokiem, po 3-cie dyalizują bardzo

11*